kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Xalbadorren barrua" eta "Xalbador pertsularia / Joxe Mari Aranalde / Sendoa, 2001

Pentsamendua bat-bateko bertsotan emana Mikel Asurmendi / Irunero, 2001-12

“Xalbadorren barrua” orain berri plazaraturiko liburua da. “Xalbador pertsularia”, berriz, orain dela bost bat urte gauzatua. Biak osagarriak dira oso, Xalbador pertsonaia ezagutu nahi baduzu. Lehenak biografia kutsua dauka, bigarrenean, berriz, Xalbador beraren obra prima du aztergai egileak: ‘Odolaren mintzoa’ liburu klasikoa.

Joxe Mari Aranaldearekin solastatzeko parada izan dudanez gero, berak esana dakit, ez duela bere burua Xalbadorren biografotzat jotzen. Bere adiskide mina izan zen, ondo ezagutu zuen, baina ez menturaz, Xalbador bertsolaria benetan eta barne-barnetik ezagutzeko adina.

Odolaren mintzoaren mina darama Aranaldek, ausaz. Hots, Xalbador bertsolariak hamaika urte zitueneko eskola utzi izanaren mina. Uste baitu —usteak ustelak izaten dira ere— Xalbador pertsonaia eskolatua izan balitz, goi-mailako pentsalari izatera iritsi zitekeela. Gisa berean, uste du ere Aranaldek, Xalbadorrek goi-mailako eskola jaso izan balu, ez zela izango izan zena, naski.

Nor izan zen Xalbador, ordea? Gaur egun, aldareetara jasoa, santu eta jainkoa azaltzen digute zenbait lekutik. Beste batzuek, berriz, hori entzundakoan bortizki epaitua da Xalbador. Joxe Mari Aranalde minduta azaldu zaigu azken bolada honetan Xalbadorri buruz mintzatu izan denean. Xalbador ez baitzen jainko bat izan, bere hitzetan. Oroz gain, gizon bat izan zen, bere akatsak eta bere bertuteekin. Bere obra da, oroz gain gailentzen dena. Izan ere, ez omen da bertsolaritzaren historian bere mailako bertsolaririk izan. Eta kontua ez omen da, hegoaldeko bertsozaleek ez zutela ulertu izan, iparraldeko bertsozaleak ere ez ziren gauza bere pentsamendua bat-batean jasotzeko.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak