kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Eskuen sustraiak / Oier Guillan / Susa, 2009

Utopien galera Javier Rojo / El Correo, 2009-12-05

Oier Guillanek orain arte literaturaren alorrean egin dituen lanak poesia eta antzerkigintzaren esparruan kokatu dira. Eskuen sustraiak izenburuko liburu honetan ez da ildo horretatik aldendu, bi afizio horietako lehenengoari baitagokio. Eta nire ustez poesiaren alorrean maila goreneko idazlan baten aurrean ez bagaude ere, gure testuingururako behintzat poema liburu interesgarria da Guillanek utzi diguna.

Gai batzuen inguruan aritzen dira bertan agertzen diren poemak, eta gai horien arabera banatzen dira testuak hainbat sailetan. Adibidez, munduan agertzen diren miseriak poemak idazteko akuilutzat hartzen ditu batzuetan. Kasu honetan poetak baztertuen aldeko jarrera agertzen du, bere poema horietan poesia sozialarekin nolabaiteko lotura bat eraikitzen delarik. Beste poema batzuek harreman zuzena dute amodioaren gaiarekin, gai hau aurrekoaren kontrapuntua izango balitz bezala.

Dena dela, nire ustez gehien nabarmentzen diren poemak beste batzuk dira: denboraren igarotzea, oroimena eta ahazmena, edota gauzei haurraren begiradarekin so egitea dira beste sail batzuen ardatza. Eta esan daiteke gai horiek liburu osoaren funtsa biltzen duen hezurdura osatzen dutela.

Denboraren igarotzeak oroimenaren eta ahazmenaren kontzientzia izatea dakar berarekin, oroitzea eta ahazmena oreka zail batean baitaude, nostalgiaz zipriztinduta. Poetak adierazten du mundua azaltzen duten ideologia handietan ez duela sinesten, eta horien lekuan ordezkoren bat behar duelarik, haurraren begiradan aurkitzen duela ematen du. Izan ere, haurraren begiradaren nostalgia du, begirada horretan gauzek oraindik ere harridura sortzen zuten garaia berpiztu ahalko balitz bezala, begirada garden eta garbi horren bidez munduari aurre egin ahalko balitzaio bezala. Nostalgia horrek zeharkatzen du alderik alde liburu osoa, eta liburuaren ardatz nagusietako bat osatzen du.

Baina idazlea bere garaiko idazlea da, eta ezin izan dio itzuri idazle-belaunaldi berrienen artean ohikoa den joera nagusiari. Hizkera poetikoan, hiztegian adibidez, aurkitu ahal ditugu halako poesiaren aztarnak. Ideien arteko lotura oso pertsonal eta ia surrealista egiten duenean ere gure artean hain ohikoa bihurtu den poesia mota horren eragina nabarmendu ahal dugu.

Edonola ere, idazleak joera nagusi horri ikuspegi pertsonala eta, lehen esan bezala, interesgarria gaineratzen jakin du.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak