kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Urperatze handia / Karlos Linazasoro / Elkar, 2009

Naufrago absurdoak Javier Rojo / El Correo, 2009-11-07

Karlos Linazasorok argitara eman duen azken liburuak Urperatze handia du izenburua eta nobela laburra da, laurogei orrialde ere ez dituena. Nobelaren historian ezagunak diren bi idazlan nahastu direla ematen du, William Goldingen Eulien jauna eta Julio Cortázarren Los premios Linazasororen nobelatxoan elkartu direla esan baitaiteke. Izan ere, idazle euskaldunaren liburuan kontatzen zaigu nola jubilatuen talde bat plazereko itsasaldian naufragioa izan ondoren irla batera heltzen diren. Hogeita bi dira naufragoak, eta irlan beste naufragio batengatik han bizi den biztanle bakarrarekin egiten dute topo. Nobelatxoan, irlan naugrafo jubilatuek ematen duten lehenengo eguna kontatzen da. Goian aipatutako liburuak gogoratzen ditu idazlan honek, naufragoek egoera berezi batean antolatu behar baitute beren bizitza laguntzarik gabe, itsasontziz egiten zuten bidaia kasu guztietan opari bat izan baitzen. Baina antzekotasunak azal horretan geratzen dira. Gauza ezaguna da Karlos Linazasorori absurdoaren literatura egitea gustatzen zaiola, eta liburu honetan ere bide horretatik abiatzea erabaki du. Bestaldetik, liburu gehiena elkarrizketaz osaturik dago, narrazio-atalek elkarrizketen arteko loturen funtzioa betetzen dutelarik. Eta elkarrizketak askoz ere egokiagoak izan daitezke absurdoaren literaturaren bideetatik abiatzeko, pertsonaiek elkarri esaten dizkiotenetan erantzun bitxiak, zentzugabeak, ideien arteko lotura absurdo baina batzuetan distiratsuak agertzen baitira. Halako esaldiek batzuetan aforismoen itxura ere hartzen dute, eta ez da ahaztu behar idazleak aforismoak ere oso gustuko dituela.

Duda bat planteatu zait liburua irakurtzerakoan. Izan ere, nola ulertu behar da bertan kontatzen dena? Alde batetik, absurdoaren literaturaren aurrean irakurleak joera izan dezake bizitzaren alegoria aurkitzeko. Inpresio hau areagotu egiten da lehen aipatu ditudan beste bi liburu horiek kontuan hartuz gero. Baina atzean beti duda geratzen da ea ez ote gauden Xerezaderen sindroemaren kasu baten aurrean. Hau da, liburuan kontatzen denak ez duela inportantzia handirik eta garrantzia duena idazlea bera dela, hitzak hitzen atzetik jartzea, zentzugabeko kalaka batean bada ere, idaztea eta bizirik egotea bat izango bailiran. Izan ere, hitzen hariak eten gabe irauten duen bitartean, bizitza eta bizi-hitza sinonimoak dira.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak