kritiken hemeroteka

8.440 kritika

« | »

Ez obeditu inori / Mikel Peruarena / Susa, 2009

Konspiratzaileen bilera Javier Rojo / El Correo, 2009-08-01

Antza denez egile ezezagunaren testu batetik aterata dago Mikel Peruarenaren nobela honen izenburua, Ez obeditu inori, ez ironiarik gabe anarkista ingenuo batzuen aldarria eta lema izan litekeena. Istorioa Donostian kokatuta dago XIX. mendearen azken urteetan. Moldiztegi batean (Baroja moldiztegia, hain zuzen) bat egiten dute hiru pertsonaiak: Sotero Mujika, narratzailearen papera egiten duena eta Kuban beso bat galdu zuena; Emile frantsesa, Pariseko Komuna ezagutu zuena, eta izena errazteko Emilio deitzen diotena; eta Alberto, ikasle aberaskumea. Moldiztegian eta taberna batean egiten dituzten bileretan hiru pertsonaiok konspirazioan hasten dira, Angiolilloren suak bultzatuta, Espainiako monarkiaren kontra. Konspiratzaileak dira, baina egia esan, ez dirudite oso trebeak beren ekintzak aurrera eramateko, alde handia baitago mahai gaineko konspirazio batetik benetako ekintza batera. Tirabira horietan, bakoitzaren nortasuna azaleratzen da poliki-poliki. Alberto ikasleak Sotero leziatu nahi du, analfabeto besobakarra letradun bihurtzeko, eginahala nahiko alferrikakoa bada ere. Emilio Pariseko Komunean eskarmentua hartutako gizona da, eta eskarmentu hori baliaturik, ekintza zuzenera pasatzeko gogoa du, gauza horietarako zaharregia bada ere. Sotero… gizajo bat baino ez dela dirudi, azken finean, besteek nahi dutena egitera behartuta sentitzen baitu bere burua. Jakina, halako erdipurdiko konspiratzaileekin nekez eraman liteke aurrera ekintza serio bat eta, egia esan, nobela guztiak ironiaren bideetatik abiatzeko prestatuta dagoela ematen du. Idazleak, ordea, idealismoan jarri du arreta. Idealismoak bultzatzen baititu pertsonaiok erreginaren eta erregegaiaren kontrako atentatu bat prestatzera, eta prestaketa horiek bakoitza jarriko dute bere lekuan. Nahi gabe ere, intelektualen eta ekintzagileen arteko tirabira izango balitz bezala aurkezten da istorioa, eta euskal populismoan ohikoa denez, intelektualak ez dira oso ondo geratzen. Bestaldetik, idazleak modu berezi bat hautatu du gauzak kontatzeko, zeren behin eta berriro bueltatzen baita gertakari berberetara ikuspuntu desberdinak eskainiz, halako moldez non batzuetan irakurleak ez baitaki gertakari bakarraren aurrean ote dagoen. Eta bukatzeko, hitz batzuk izenburuari buruz: Ez obeditu inori bezalako inperatibo bat kontraesana baino ez zait iruditu anarkista batzuen istorio batean.

Azken kritikak

Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Asier Urkiza

Pleibak
Miren Amuriza

Nagore Fernandez

Euskaldun fededun
Pruden Gartzia

Jon Jimenez

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Ibon Egaña

Amok
Stefan Zweig

Paloma Rodriguez-Miñambres

Hetero
Uxue Alberdi

Mikel Asurmendi

Itzulpena-Traducción
Angel Erro

Anjel Lertxundi

Detaile xume bat
Adania Xibli

Amaia Alvarez Uria

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Paloma Rodriguez-Miñambres

Bar Gloria
Nerea Ibarzabal Salegi

Mikel Asurmendi

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Jon Jimenez

Lurpeko ezkutuan idatziak
Fiodor Dostoievski

Asier Urkiza

Gailur ekaiztsuak
Emily Brontë

Aritz Galarraga

Artxiboa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

Hedabideak