kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Ez obeditu inori / Mikel Peruarena / Susa, 2009

Konspiratzaileen bilera Javier Rojo / El Correo, 2009-08-01

Antza denez egile ezezagunaren testu batetik aterata dago Mikel Peruarenaren nobela honen izenburua, Ez obeditu inori, ez ironiarik gabe anarkista ingenuo batzuen aldarria eta lema izan litekeena. Istorioa Donostian kokatuta dago XIX. mendearen azken urteetan. Moldiztegi batean (Baroja moldiztegia, hain zuzen) bat egiten dute hiru pertsonaiak: Sotero Mujika, narratzailearen papera egiten duena eta Kuban beso bat galdu zuena; Emile frantsesa, Pariseko Komuna ezagutu zuena, eta izena errazteko Emilio deitzen diotena; eta Alberto, ikasle aberaskumea. Moldiztegian eta taberna batean egiten dituzten bileretan hiru pertsonaiok konspirazioan hasten dira, Angiolilloren suak bultzatuta, Espainiako monarkiaren kontra. Konspiratzaileak dira, baina egia esan, ez dirudite oso trebeak beren ekintzak aurrera eramateko, alde handia baitago mahai gaineko konspirazio batetik benetako ekintza batera. Tirabira horietan, bakoitzaren nortasuna azaleratzen da poliki-poliki. Alberto ikasleak Sotero leziatu nahi du, analfabeto besobakarra letradun bihurtzeko, eginahala nahiko alferrikakoa bada ere. Emilio Pariseko Komunean eskarmentua hartutako gizona da, eta eskarmentu hori baliaturik, ekintza zuzenera pasatzeko gogoa du, gauza horietarako zaharregia bada ere. Sotero… gizajo bat baino ez dela dirudi, azken finean, besteek nahi dutena egitera behartuta sentitzen baitu bere burua. Jakina, halako erdipurdiko konspiratzaileekin nekez eraman liteke aurrera ekintza serio bat eta, egia esan, nobela guztiak ironiaren bideetatik abiatzeko prestatuta dagoela ematen du. Idazleak, ordea, idealismoan jarri du arreta. Idealismoak bultzatzen baititu pertsonaiok erreginaren eta erregegaiaren kontrako atentatu bat prestatzera, eta prestaketa horiek bakoitza jarriko dute bere lekuan. Nahi gabe ere, intelektualen eta ekintzagileen arteko tirabira izango balitz bezala aurkezten da istorioa, eta euskal populismoan ohikoa denez, intelektualak ez dira oso ondo geratzen. Bestaldetik, idazleak modu berezi bat hautatu du gauzak kontatzeko, zeren behin eta berriro bueltatzen baita gertakari berberetara ikuspuntu desberdinak eskainiz, halako moldez non batzuetan irakurleak ez baitaki gertakari bakarraren aurrean ote dagoen. Eta bukatzeko, hitz batzuk izenburuari buruz: Ez obeditu inori bezalako inperatibo bat kontraesana baino ez zait iruditu anarkista batzuen istorio batean.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak