« Garaztar/mohikano “buruzagi” horri | Bernhard bariazioak »
Etxe hutsean / Karlos Linazasoro / Alberdania, 2009
Alfa eta omega Igor Estankona / Argia, 2009-07-12
2004an, ia batera joan zitzaizkion Karlos Linazasorori ama eta aita, eta eurek utzitako etxe hutsean idatzi ditu, terapia antzera, liburu honetako poema bihotzekoak. Oroitzapenak bizitzarekin nahastu zitzaizkion halabeharrez tolosarrari. Gurasoei agur esan die liburu honekin, era berean diosal eginez txikitako, gaztetako, betiko txoko, jostailu, berba, altzariei…
Etxe hutsean samur hau ez da kantu etsitu bat, heriotzari zentzua bilatzeko —beste— ahalegin bat baino. Heriotza eta gomutak, honenbestez, liburuko pertsonaia bihurtzen dira, autorearekin batera.
Lirismo sinple eta hurrekoa erabiliz, Linazasororen estilo jolastiarekin eta artifizio barik idatzia dago liburua. Fina da haikuetan laburbiltzen dituenean hainbat sentimendu, dibertigarria da aspaldiko pasadizoak dakartzanean eta ederra, uneka, etxe hartan bizi izan zen haurrari uzten dionean boligrafoa hartu eta idazten.
Poema estandar bat eta hiru haiku, beste poema estandar bat eta hiru haiku… egitura horri jarraituz eroango zaitu Linazasorok intimitateraino, autoreak berak egindako marrazki lazgarriek doluaren samina gogoraraziko dizutelarik. Fama txarra dauka heriok, baina poetak, kasu honetan, desmitifikatu egin du, hizkera ulerterrazera ekarri du, bizitzara ekarri du: “Beheko sua / burruntzi urdinkaretan / urtuz, gaixua. // Entzun oraindik / txingarrek utzi zuten / musu usaina!”. Ederto ekidin du autoreak hain arriskutsua izan ohi den gehiegizko nostalgia. Badiot: bizi-bizirik dago heriotza liburuan, eta beraz bete-beterik dago etxe huts hau ere.
Sinplea baina sakona, horrelakoa da Linazasorok proposatzen digun terapeutika, normala delako norberaren munduetako bat desagertzean norbere zati bat ere desagertzea, eta amorrua sentitzea, gero malenkonia, inoiz baita harridura ere. Zainetan poesia daramanak galerari kantatzen dionean, ostera, zentzua har dezake absurdurik handienak ere: ahazten laguntzen du gogoratzeak.
Linazasorok dio ez dela egundo gehiago itzuliko gurasoen etxera, ez dituela zapalduko zoru horiek. Egia esan, beti distiratsu egongo dira liburu honetan. Beti beteta.
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Mikel Asurmendi