susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Idazle baten galderak mende berriaren aurrean | Garaztar/mohikano “buruzagi” horri »

Jantzi beltz bi / Josu Penades / Alberdania, 2009

Jantzi beltz bi Igor Elordui / Aizu!, 2009-07

Gauza jakina da 80ko hamarkadan drogak, zehatzago heroinak, Euskal Herrian eragin zuen triskantza. Bermeon batez ere. Josu Penadesek, 1962an jaiotako bermeotarra, sorterrian lekutu du hogeita hamar urte lehenago drogaren “zulo beltzean” eroritako alaba baten eta minbiziaren “zulo beltzak” apurka-apurka barrua jaten dion amaren arteko harremanaren istorioa.

Harremana, hil zorian dagoen amaren ikuspegitik kontatzen du, hasi eta bukatu, etxetik alde egindako alabari idazten dizkion gutunek osatzen baitute eleberria. Alabari egunero idazteaz gain, hainbat asmo bete nahi ditu amak hil baino lehen, “ohetik altxatzeko eta eguna antolatzeko aitzakiatzat”: ileorde berria erosi, biloba berriari jokoak erosi eta jakatxoak egin, amama agurtu.. eta hiltzen denerako, liburuari izenburua ematen dioten jantzi beltz biak erosi (“jantzi bi egiteko eskatu diot; bat, neuretzako, eta, bestea, zeuretzako”). Amaren hil arteko ekimenarekin, seme-alabei beraiek izan ez zuten guztia emateko asmoz bizitzan lan eta lan besterik egin ez duen belaunaldiari errekonozimendua egin nahi dio Penadesek.

Amak alabari idatzitako gutunetan gehien azaltzen den sentipena porrotarena da. Ama eta alaba, droga eta minbizia, mende baten bukaera eta mende berriaren hastapena… zulo beltz bi eta jantzi beltz bana. Bukaerarako, malko bat edo beste ere aterako dizu.