kritiken hemeroteka

8.530 kritika

« | »

Aulki-jokoa / Uxue Alberdi / Elkar, 2009

Hitzak eta gizakiak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-06-05

Jaio orduko zahartu egiten dira gauza gehienak. Ez denak, noski. Badira zaharrean ere gazte ageri direnak, garaian garaikoari erantzuten ahalegindu dirèlako. Eternoa izateko modu bakarra da hori; eta eternitatea, aspaldi honetan, artistaren esku dago gehienbat. Baina artistak ere, batzuetan, uko egiten dio eternitateari, eta gazte izanik ere, zaharra dela ematen du. Idazle baten kasuan, zahardadearen ajea ez dakar gaiak berarekin. Eleberri honetan gerra zibilaz hitz egiten dute pertsonaiek, berak markatu dituelako guztiak; baina ez nuke esango gerra zibilaz denik, ez soilik gerra zibilaz. Gerraren ondorengo zauriak erakusten dira, bere gordinean. Baina eleberrian, aipatutakoarekin batera, bizitzeko ahalegina nolakoa den azaltzen da, heriotzaren aurkako lehia nola daramaten gerratik bizirik atera ziren gizakiek, oroimen pusketatik nola eraikitzen duten oroimen osatu samarra. Ez dago denbora bakarra, eta narratzailea ere ez dago bakarrik. Ez dago bizitza bakarra, bizitza asko baizik. Bakarra heriotza da. Historia handia eta historia txikiak nahasten dira. Eleberriaren antolamendu hori interesgarria da, alde askotariko ikuspegia hedatzen baitu. Idazkera, nabarmenegia da eta zaharra ere bai, neurri batez. Ez soilik narratzaileetako bat emakume adinekoa delako. Hartutako eredua bera da zaharra, baina ez zatarra. Iritzi zabaldua da iraganeko euskara hobea eta ederragoa izan zela gaurkoa baino.

Ez nago ados; ez erabat ados behintzat. Iritzi horrek modernitateak dakarrenarekiko izua ezkutatzen du. Hitzek ez dute hil nahi; eta berritu egiten dira edo berritu nahi dute etengabe. Hitzak izan daitezke eternoak.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak