kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Aulki-jokoa / Uxue Alberdi / Elkar, 2009

Hitzak eta gizakiak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-06-05

Jaio orduko zahartu egiten dira gauza gehienak. Ez denak, noski. Badira zaharrean ere gazte ageri direnak, garaian garaikoari erantzuten ahalegindu dirèlako. Eternoa izateko modu bakarra da hori; eta eternitatea, aspaldi honetan, artistaren esku dago gehienbat. Baina artistak ere, batzuetan, uko egiten dio eternitateari, eta gazte izanik ere, zaharra dela ematen du. Idazle baten kasuan, zahardadearen ajea ez dakar gaiak berarekin. Eleberri honetan gerra zibilaz hitz egiten dute pertsonaiek, berak markatu dituelako guztiak; baina ez nuke esango gerra zibilaz denik, ez soilik gerra zibilaz. Gerraren ondorengo zauriak erakusten dira, bere gordinean. Baina eleberrian, aipatutakoarekin batera, bizitzeko ahalegina nolakoa den azaltzen da, heriotzaren aurkako lehia nola daramaten gerratik bizirik atera ziren gizakiek, oroimen pusketatik nola eraikitzen duten oroimen osatu samarra. Ez dago denbora bakarra, eta narratzailea ere ez dago bakarrik. Ez dago bizitza bakarra, bizitza asko baizik. Bakarra heriotza da. Historia handia eta historia txikiak nahasten dira. Eleberriaren antolamendu hori interesgarria da, alde askotariko ikuspegia hedatzen baitu. Idazkera, nabarmenegia da eta zaharra ere bai, neurri batez. Ez soilik narratzaileetako bat emakume adinekoa delako. Hartutako eredua bera da zaharra, baina ez zatarra. Iritzi zabaldua da iraganeko euskara hobea eta ederragoa izan zela gaurkoa baino.

Ez nago ados; ez erabat ados behintzat. Iritzi horrek modernitateak dakarrenarekiko izua ezkutatzen du. Hitzek ez dute hil nahi; eta berritu egiten dira edo berritu nahi dute etengabe. Hitzak izan daitezke eternoak.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak