« Pertsonon bitasunaren mirail naturala | Komunikazioaren mirari etengabea »
Egunsentiaren esku izoztuak / Xabier Lete / Pamiela, 2008
Kontsolamendua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-03-13
Xabier Leteren liburua neguko liburua da. Hala esan daiteke, edo esan daiteke neguaren larrean jarria duela bere izaera. Hala ere, Xabier Leteren hitzek ez dute hotzik zabaltzen, beroa baizik. Norberaren barnekoa dena hartzen baitute eta esku artean egokitzen eta ferekatzen. “Lasai nago etxean eta arratsaldean, / ez natzaio inori oldartzen horrela, zorrik gabe, zordunik gabe / ez du nehork nere gogo erratuaz galdegiten “. Poesia izan baitaiteke etxeko bakardadean landutako poz txiki hori, zorrik gabe, zordunik gabe. Bidaia amaitua da, edo, bestela, amaieran dago, eta ziurtasun hori sosegu gisa zabaltzen da “Hedatzen dira gari sailak / argiaren eta udaren mihise bezala / gozamenak bere egoitza izan zuen / lur glorifikatuaren gainetik”. Ez dago malenkoniarik, ez baitago iraganaren sakralizaziorik; ez da orainaren gurtzerik ere.
Sei ataletan dago liburua banaturik: “Atarikoak”, “Udazkenekoak”, “Vulnerant omnes”, “Joan zirenei”, “Obabako lurraldeari begira” eta “Neguan izan zen”. Mina dago eta, minarekin batera, heriotzaren presentzia eta sentipena: “Azken oihurik gabe aldenduko naiz / argia gandutu zen menturazko lurraldean barrena”. Eta horrekin batera ere bizitzaren bultzada, bizitzaren iraunkortasuna, argitasunaren isla: “Hala ere, ederra zen bizitza eta bizi izatea”. Erietxe barruko egonaldia ezabatzeko saioa da, heriotzari aurrez aurre begiratu eta galtzaile izan denaren patua berreraikitzeko ahalegina. Bizitza ez da daukagun bakarra, heriotza ere badaukagu, haziz doana gure baitan. Xabier Leteren poemek ez dute heriotza uxatzeko balio, kontsolamendua eskaintzeko baino. Bizi direnek behar dute hori; hil direnek badute bakea eta denon oroimena. Errespetua lortua dute. Bizidunok hori ere eskura nahi genuke.
Kangaroo
Martin Etxeberria
Maddi Galdos Areta
Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte
Irati Majuelo
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Asier Urkiza
Erresistentziarako gorputzak: bollerak
Eva Perez-Pons
Nagore Fernandez
Zeozer gaizki doa
Beatriz Chivite
Hasier Rekondo
Kangaroo
Martin Etxeberria
Jon Martin-Etxebeste
Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga
Mikel Asurmendi
Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide
Irati Majuelo
Barbaroak eta zibilizatuak
Ibai Atutxa
Amaia Alvarez Uria
Su festak
Jon Urzelai Urbieta
Jon Martin-Etxebeste
Argialdiak
Miriam Luki
Asier Urkiza
Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov
Nagore Fernandez
Nire bizitza ni barik
Oskar Gaztelu Bilbao
Mikel Asurmendi
Alaska
Castillo Suarez
Ibon Egaña