kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Bagdadeko aurpegiak / Juan Kruz Igerabide / Erein, 2007

Bagdad larrutua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-03-07

Munduan badira, edo izan dira, zenbait pertsona, haragizkoak izanik, azkenik haragitasunaz haratago joan direnak. Batzuk mito bihurtu dira; elezaharretako gai eta berba, besteak; espiritu huts gehienetan. Eredu moral ez direnak, adibide estetiko edo literario dira bilakatu. Haragirik gabe geratutakoan, are gizakiagoak dirudite, denboraren mugak eta arauak gainditu baitituzte.

Omar Khajjam poeta, matematikaria, astrologoa, musikaria, filosofoa aipatu behar, batez ere, besteen gainetik. Asko dira gizon horretaz idatzitako liburuak. Liburu sonatuak dira batzuk, Amin Maaloufen “Samarcanda” esaterako. Guregana haren Rubajat, iritsi dira. Rubaj hitzak lau esan nahi du, lauko bertsoak baitziren halakoak.

Juan Kruz Igerabidek Ali Khajjam deitzen duen gizona Omar Khajjamen itzal literarioa baino ez da, idazleak bere gogoetak eta bere kezkak plazaratzeko aitzakia gorpuztua. Bi plano ageri dira liburuan, bi denboraldiri dagozkienak hain zuzen. Lehen planoan Ali Khajjamen bizitza kontatzen zaigu, kalifen eta topikoa bihurtu den mila gau eta bat gehiagoko Bagdaden. Bigarren planoan amerikarrek eta aliatuek suntsitu duten Bagdad ageri zaigu, triskantzaren eszenategi. Bi plano horien bidez, irakurleari esaten zaio zer galdu duen gizatasunak Irakeko inbasioarekin..Bagdad, izan ere, aspaldiko Bagdad hura, zientzia eta poesiaren lurraldea zen. Aipagarria da Igerabidek sufien pentsamenduari ematen dion garrantzia. Sufiak mistikoak ziren, herri musulmanetan. Eragin handia izan zuten garai batean, ekialdean mendebaldean bainoago. Gaur egun aztertuagoa eta ezagunagoa ere bada haien dotrina. Sufi hitzak espiritualtasun klase bat adierazten du. Bihotz garbikoak izanik, Jainkoarengana zuzendu zituzten beren zentzumen guztiak, egia aurkitzekotan. Hain saiatuak izan ziren lanbide horretan ezen beren gorputzez ere ahantzi egin baitziren.

Krudelkeriaren eta gerraren aurkako liburua da hau, egiaren eta poesiaren aldekoa, alegia amodioaren gorazarrerako. Amodioa baita gizakia bere baitatik atera eta besteengana bultzatzen duen indar ikusezina.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak