kritiken hemeroteka

8.522 kritika

« | »

Euskal Herri imajinario baten alde / Santi Leone / Elkar, 2008

Nafarroaz Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-03-14

Aspaldi honetan Nafarroari buruzko liburu mordoa (Zabaltza eta Epaltzarenak tartean eta besteak), kaleratu izan denez, galdetzekoa da ea euskal irakurlearengan piztu ote den Nafarroari buruzko jakin-mina. Taxuzko erantzunik ez dudanez, esango nuke neure irudipenaz fidaturik, euskal irakurleak ez duela interes berezirik Nafarroako kontuetan, baina Nafarroako kontuek interes handia dutela politikaren ikuspegitik, azkenaldi honetan bederen. Zerbaitengatik izango da Nafarroari buruzko liburuak, zentzu batez bederen, liburu politikoak izatea. Buruan ditut zertzeladak eta horien kariaz esan dezaket ongi idatzitako liburuak direla. Santi Leonéren hau ere bai, noski. Interesgarria izango litzateke horregatik bakarrik, prosa arinaz gainera esanguratsua baitarabil. Estiloari buruzko ohar horri gaiaren gaurkotasuna erantsi behar zàio.

Gure artean ohikoa ez bada ere, oso zabalduta dagoen joera da, norbaitek gure aurka jokatzen duela sumatzen dugunean gu ere are aurkago jartzea. Norbaitek liburu bat edo esaldi bat idazten badu, euskararen aurka edo gure sinesmen askoetako baten aurka, berehala erantzuten dugu manifestu, komunikatu, esaldi mordoxka edo liburu batez. Ez da, gainera, askotan bereizten aurkakotasuna kritika sanotik, gure alde ez dagoena gure aurkako amorratutzat jotzen baitugu, gehienetan.

Hasieratik badabil testuan lehendik norbaitek esandakoaren oihartzuna: “Euskal Herria herri asmatua da”. Liburua esaldi horrekin hasten da, baina ez da esaldi horretara soilik limurtzen. Esaldiaz haratago joaten da eta bere testu inguruan kokatzen du. Azken finean nazioa asmakizuna baino ez da. Egileak berak dioenez: “nazioak ez dira gauzaki naturalak, ezta fisikoak ere. Gauzaki kulturalak dira, irudimenezkoak, ideia mailakoak”. Ni ados nago horrekin. Eta baieztapenak berdin balio du Euskal Herria edo Espainia edo zernahi nazio definitzerakoan.

Egileak Nafarroari buruzko bi ikuspegi hartzen ditu ikergai, Nafarroako eskuinarena da bata; Nafarroako Nabarralde taldearena, oker ez banago, bestea. Biak ala biak dira zentzu hertsian “navarristak”. Ez dut zalantzarik eztabaidarako balioko duela liburuak; eta ez da bera lorpen kaskarra.

Azken kritikak

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak