susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Hamabost zauri revisited | Bizi lehendabizi »

Ez da gaua begietara etortzen / Felipe Juaristi / Erein, 2007

Gaua begietara Aritz Gorrotxategi / El Diario Vasco, 2007-12-21

Merezi adina arreta jaso ez zuen Airezko emakumeak gogoangarriaren ondotik, koska bat haratago eraman du bere narraziogintza Felipe Juaristik, eta euskal gatazka literaturaren bidez islatzeko Andu Lertxundik eta Jokin Muñozek irekitako bideari adar berri bat, eremu berri bat zabaldu dio Juaristik Ez da gaua begietara etortzen nobelarekin. Minaz, bakardadeaz eta oroimenaz mintzo den nobela. Alderdikerien polemikatik urrutik, giza arimaren hirian jarri du fokua idazleak. Giza izatearen kaleetan, minaz haratago legokeen minaren finisterrean, hiru pertsonaiek hezur arimetan bizi dutena.

Bortxazko hilketa batek harrapatzen ditu hiru pertsonaiak. Batetik, hilketaren lekuko bihurtuko den Lope de Iraurgi kazetaria, aita uretan izoztua galdu duena. Bestetik, Miranda, nahasmenduz hil zuten gizonaren bikotea; eta, azkenik, Gabriel Cifuentes, egun hartan hil nahi zuten pertsona.

Gorputzez hilik suertatu ez arren, arimaz hilda geratuko dira hirurak handik aurrera. Izan ere, Homerok zerbait irakatsi bazigun, horixe da, sufrimendua dela gizakiaren patua. Nor bereaz zein besteenaz jabetzeak egiten gaitu gizaki. Eta ez nor bere erlijioko minduekin geratzeak. Are, gehienetan errazagoa da inoren tokian jarri ordez inor norberaren tokira ekartzea.

Oroimen hotzak, ordea, badu bere kontrapisua nobelan, eta ez da ironiarik falta. Itzuleran datozen gizakien keinuetan ez baita harritzekoa ironia hori. Denok galtzaile hutsak garela dakienarena. Nobela eder eta sakona ondu du Juaristik, konbikzio emozional handikoa eta poetikoa ez ezik, guztiz baliagarriak zaizkigun gogoetez zipriztindua. Baliagarriak eta ezinbestekoak.