kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Elvis hil zen urtean / Xabier Mendiguren E. / Elkar, 2007

Nostalgiaz eta musikaz Jon Kortazar / El País, 2007-12-24

Gazte literaturaren esparruan kokaturiko lana idatzi du Xabier Mendigurenek (Beasain, 1963) Elvis hil zen urtean titulupean. Zazpi ataletan, Jose Inazio Etxezarreta 15 urteko mutikoaren bizipenak kontatzen zaizkigu.

Lanak 1977ko uda du kontakizun nagusi. Nobelak esaten digun bezala: “Elvis hil zeneko urteaz hasi naiz hizketan, baina norberaren historian ez dago une bat edo urte bat aparte jartzerik ezta aztertzerik”. Bertan hiru mutikoz osaturiko koadrilaren bizikizunak ematen dira kontakizun.

Hasiz batera adiskidetasunari buruzko aipua aurkituko dugu, Luis Berrizbeitia poeta handiaren ahotsean definitua, eta nobelaren bukaerak ere gai bera azpimarratzen du, eta ematen du adiskidetasuna dela nobelaren gai nagusia. Horrelaxe gogoratzen du nobelaren erdi aldeko pasarte batek: “Bi haiek nire lagunak zirela, eta gauza ederra zela halako lagunak izatea. Munduko gauzarik ederrena”. Dena dela, gai aldetik ere, gehiago murgiltzen da Jose Inazioren barne bizitzan eta adiskidetasuna kanpotik ikusita balego bezala kontaturik dago, Eduk eta Roberrek duten tokia narratzailearena baino eskasagoa baita.

Mendigurenek dohain bi erakusten ditu: esku trebea narraziorako eta kontakizunerako, argumentua bizi eta arin doa erritmo nabarian. Bestetik, abilezi nagusia erabili izan du Jose Inazioren bizitza garaiko kantuekin katramilatzeko. Koadrila honen bizitza, krisiak eta pozak, entzuten ari diren musikarekin loturik daude. Aspaldi esan zuen Bernardo Atxagak gure bizitza maite genituen abestiek eratuta dagoela. Modu horretan musika protagonista nagusia da nobelan.

Dena dela narrazioan badago erakuspen ideologikoa emateko gogorik. Une batean, garbi azaltzen du narratzaileak: “Garai hartan ez baina geroztik askotan pentsatu dut arrazismoaz”. Bat batean jarraitzeko: “Itxi dezadan diskurtso ideologikoa”. Bai, irakaspena badago presente narrazioan. Sexuaren gaia ere agerian dago. Eszena horretaz denok izango dugu gure iritzia, baina uste dut oraingoan ez duela guztiz asmatu.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak