kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Elvis hil zen urtean / Xabier Mendiguren / Elkar, 2007

70eko hamarkadan Javier Rojo / El Correo, 2007-12-08

Xabier Mendigurenek oroitzapenetan aurkitu du agortezina dirudien harrobi bat liburuak idazteko. Batzuetan, idazleak oroitzapen hauek benetakotzat eskaintzen ditu, hau da, idazlea bera da kontakizunaren narratzailea, fikziozko pertsonaia baten atzean ezkutatu gabe eta bertako oroitzapenak bereak balira bezala eskainiz. Besteetan ordea, fikziozko bihurtzen du narratzailea. Honela egiten du nobela labur honetan. Idazleak pertsonaia baten maskara hautatu du, agian bereak ez diren baina arazorik gabe bereak izan litezkeen oroitzapenak zabaltzeko. Idazleak 1977ko udara eramaten du irakurlea, urte horretan nerabe ziren pertsonaia batzuen bizitzetako hainbat pasarte kontatzeko. Ezaugarri hau behintzat onartu behar zaio liburuari: idazleak jakin du belaunaldi baten oroitzapenetan murgiltzen. Gauzak honela, ez da zaila izango bertan kontatzen direnekin identifikatzea, garai hartan hamabost urte inguru zeuzkaten mutil guztiek halako bizipenak izan, baitituzte aldez edo moldez.

Abiapuntua nahiko arrunta da: hiru adiskidek uda-partea pasatu behar dute, oporretan inora joan gabe. Uda horretan bizi izandakoa kontatzen du Mendigurenek. Bi arlo nagusitan bana daitezke esperientziak. Alde batetik, sexuaren esnatzearen aurrean daude pertsonaiak, eta neska lagunak bilatzen dituzte. Bestalde, identitatearen bilatze baten aurrean daude pertsonaiak, taldearekin lotzen dituzten lokarrien bila, eta musikan, adiskide-taldean edota aberrian aurkitzen dituzte talde baten partaideak direla adierazten duten osagai horiek. Narratzailearen maskararen atzean dagoen idazleak denetariko komentarioak egiten ditu, baina komentario horiek oroitzapenak dituen helduari dagozkio, ez garai hartako gaztetxoaren pentsamenduari.

Honelako liburu batek bere ereduak ditu, eta, egia esan, Espainiako telebistan ematen duten “Cuéntame” telesailaren atal baten euskal egokitzapena iruditu zait batzuetan, “Verano azul” klasikoaren tanta batzuekin zipriztinduta. Ironiak alde batera utzita, honekin esan nahi dut malenkonia sentimendu sakon batek hartzen duela testu osoa. Izan ere, ematen du egoera hartan (hamabost urte, maiteminduta egon nahi eta eskolarik gabe) aurkitzen zela benetako zoriontasuna, eta behin eta berriro saiatzen dela berreskuratzen, Janis Joplinek ahots urratuz “Summertime” xuxurlatzen duen bitartean.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak