« Hiri mosaikoa | India hizpide »
Itzalaren ñabarduretan / Pello Otxoteko / Hiria, 2001
Itzalpeko hitzak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-01-12
Liburua eskuan hartuta esan dezaket poz moduko bat sartu zaidala barreneraino, artean liburu bainoago, liburugai zuri eta foliotan banatua zelarik ezagutu bainuen. Semetzat dudala gehiegitxo esatea litzateke, semeak gure-gureak izaten baitira, odolaren odol, haragiaren haragi; burmuinaren burmuin eta zorionaren zorion, ahal izanez gero behintzat. Lehen liburua ere irakurria nion, foliotan hura ere, eta sariztatu egin genuen, merezia zuelako, “Haraindiko begiradaren bila”; eta badakit, ziur nago, laster beste pozezko geziak jaurtiko dizkigula barreneraino.
Baina zer da Itzalaren Ñabarduretan? Esango nuke lehen liburuan begiradak nagusigoa zuen bezala, begia baita zentzumenen artean zorrotzena, baina era berean esango nuke, ez dela perfektoena, osoena. Begia da kolorearen ekarle; eta kolorea, denok dakigunez, argia da, bizitza da. Argiaren beste aldean itzala dago. “Itzaletan dago benetako/ izatearen mamia/ mamia eta izana/ txinatar itzalak horren adierazpide/ munduaren maindire zuriaren/ atzean dagoenaren seinalea soilik/ itzalek ematen baitigute”. Horixe da itzala, txinatar itzala, errealitatearen atzean dagoena argira marrazten baitute. Baina ez da dena itzal liburuan, horren ifrentzua argia denez, argi eta garbi ere azaltzen da. Argi eta itzal, mundua baten pean ala bestean desberdin ikusten da, baina mundu bera da.
Badu Pello Otxotekok liburu honetan oinarrizkora, gauza guztien oinarrira, jotzeko joera.
Poemek, asko eta asko, filosofia ukitua dute. Esaterako: “Ez gaitezen kontzienteegiak izan/ kontzientziaren labirintuan murgilduz gero/ zerizana gal dezakegulako”. Poemek, era berean, forma aldetik aberatsak dira. Jolas moduan antolatuta daude batzuk, nahita bilatzen baititu egileak musika notak, hitz jokoak. Poesia, azken finean, musika baita; ez bakarrik begiek harrapa dezaketen edertasuna. Izan ere, itsutasunean, argiaren itzalpetan, aurki daiteke edertasunik, ez soilik kolore eta argitan. Izan ere, bizitza alde guztietan baitago.
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez
Akabo
Laura Mintegi
Amaia Alvarez Uria
Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain
Jon Jimenez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Paloma Rodriguez-Miñambres
Lakioa
Josu Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Lur mortuak
Nuria Bendicho
Irati Majuelo
Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"
Paul Beitia Ariznabarreta
Akabo
Laura Mintegi
Joxe Aldasoro
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Paloma Rodriguez-Miñambres