« Hiri mosaikoa | India hizpide »
Itzalaren ñabarduretan / Pello Otxoteko / Hiria, 2001
Itzalpeko hitzak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-01-12
Liburua eskuan hartuta esan dezaket poz moduko bat sartu zaidala barreneraino, artean liburu bainoago, liburugai zuri eta foliotan banatua zelarik ezagutu bainuen. Semetzat dudala gehiegitxo esatea litzateke, semeak gure-gureak izaten baitira, odolaren odol, haragiaren haragi; burmuinaren burmuin eta zorionaren zorion, ahal izanez gero behintzat. Lehen liburua ere irakurria nion, foliotan hura ere, eta sariztatu egin genuen, merezia zuelako, “Haraindiko begiradaren bila”; eta badakit, ziur nago, laster beste pozezko geziak jaurtiko dizkigula barreneraino.
Baina zer da Itzalaren Ñabarduretan? Esango nuke lehen liburuan begiradak nagusigoa zuen bezala, begia baita zentzumenen artean zorrotzena, baina era berean esango nuke, ez dela perfektoena, osoena. Begia da kolorearen ekarle; eta kolorea, denok dakigunez, argia da, bizitza da. Argiaren beste aldean itzala dago. “Itzaletan dago benetako/ izatearen mamia/ mamia eta izana/ txinatar itzalak horren adierazpide/ munduaren maindire zuriaren/ atzean dagoenaren seinalea soilik/ itzalek ematen baitigute”. Horixe da itzala, txinatar itzala, errealitatearen atzean dagoena argira marrazten baitute. Baina ez da dena itzal liburuan, horren ifrentzua argia denez, argi eta garbi ere azaltzen da. Argi eta itzal, mundua baten pean ala bestean desberdin ikusten da, baina mundu bera da.
Badu Pello Otxotekok liburu honetan oinarrizkora, gauza guztien oinarrira, jotzeko joera.
Poemek, asko eta asko, filosofia ukitua dute. Esaterako: “Ez gaitezen kontzienteegiak izan/ kontzientziaren labirintuan murgilduz gero/ zerizana gal dezakegulako”. Poemek, era berean, forma aldetik aberatsak dira. Jolas moduan antolatuta daude batzuk, nahita bilatzen baititu egileak musika notak, hitz jokoak. Poesia, azken finean, musika baita; ez bakarrik begiek harrapa dezaketen edertasuna. Izan ere, itsutasunean, argiaren itzalpetan, aurki daiteke edertasunik, ez soilik kolore eta argitan. Izan ere, bizitza alde guztietan baitago.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres