kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Itzalaren ñabarduretan / Pello Otxoteko / Hiria, 2001

Itzalpeko hitzak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-01-12

Liburua eskuan hartuta esan dezaket poz moduko bat sartu zaidala barreneraino, artean liburu bainoago, liburugai zuri eta foliotan banatua zelarik ezagutu bainuen. Semetzat dudala gehiegitxo esatea litzateke, semeak gure-gureak izaten baitira, odolaren odol, haragiaren haragi; burmuinaren burmuin eta zorionaren zorion, ahal izanez gero behintzat. Lehen liburua ere irakurria nion, foliotan hura ere, eta sariztatu egin genuen, merezia zuelako, “Haraindiko begiradaren bila”; eta badakit, ziur nago, laster beste pozezko geziak jaurtiko dizkigula barreneraino.

Baina zer da Itzalaren Ñabarduretan? Esango nuke lehen liburuan begiradak nagusigoa zuen bezala, begia baita zentzumenen artean zorrotzena, baina era berean esango nuke, ez dela perfektoena, osoena. Begia da kolorearen ekarle; eta kolorea, denok dakigunez, argia da, bizitza da. Argiaren beste aldean itzala dago. “Itzaletan dago benetako/ izatearen mamia/ mamia eta izana/ txinatar itzalak horren adierazpide/ munduaren maindire zuriaren/ atzean dagoenaren seinalea soilik/ itzalek ematen baitigute”. Horixe da itzala, txinatar itzala, errealitatearen atzean dagoena argira marrazten baitute. Baina ez da dena itzal liburuan, horren ifrentzua argia denez, argi eta garbi ere azaltzen da. Argi eta itzal, mundua baten pean ala bestean desberdin ikusten da, baina mundu bera da.

Badu Pello Otxotekok liburu honetan oinarrizkora, gauza guztien oinarrira, jotzeko joera.

Poemek, asko eta asko, filosofia ukitua dute. Esaterako: “Ez gaitezen kontzienteegiak izan/ kontzientziaren labirintuan murgilduz gero/ zerizana gal dezakegulako”. Poemek, era berean, forma aldetik aberatsak dira. Jolas moduan antolatuta daude batzuk, nahita bilatzen baititu egileak musika notak, hitz jokoak. Poesia, azken finean, musika baita; ez bakarrik begiek harrapa dezaketen edertasuna. Izan ere, itsutasunean, argiaren itzalpetan, aurki daiteke edertasunik, ez soilik kolore eta argitan. Izan ere, bizitza alde guztietan baitago.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak