« Ideien kontrabandoan | Inora gabe »
Marinel zaharraren balada / S.T. Coleridge (Joseba Sarrionandia) / Pamiela, 1995
Poesia behelainotan Mikel Elorza / Argia, 1996-04-21
Britainia Handian erromantizismoaren lehen indarretakoa izandako Samuel Taylor Coleridgeren “Marinel zaharraren balada” (“The rime of the ancient mariner”) euskaratu du Joseba Sarrionandiak, Pamiela argitaletxeak eginiko edizioan.
Ezkontza batera sartzera doan gazte bati marinel zahar batek kontatutako istorioak osatzen du balada. Nola marinel zaharra berau untzi batean abiatu eta hegoalderantz joan zen, eta nola han itsas-hegaztia hil zuen eta horren ondorioz gertatu zitzaizkion penak.
Musikalitate aldetik, errimarik gabe, gal dezakeen arren —zein poesi itzulpenek ez?—, euskarazko testu ezin ederragoa paratu du durangoarrak. Bere poesigintzan beti present izan den marinel zaharraren izaera eta giroa da balada honek dagerrena. Elementu erromentiko anitzekin —tragedia, ekaitzak, patua, penitentzia…—, poema janzkia duen “istorioa”, “eleberria” kontatzen zaigu. Poemak badu indarra, adjetibazioak, musikalitateak; baina ez da pisu gugutxiagokoa istorio beraren tirada. Gainera, ohar moduan poemen aldamenean datorren sinopsiak argumentuaren deskribapen eta bestelako aklarazioak, hala jatorrizkoan zein euskarazko bertsioan eleberriago egiten du balada. Hori guztia, noski, istorioak poematan kantatzea orain berrehun urte arrotz ez zela kontuan izanik.
Balada ederra, beraz, Sarrionandiak euskara aberatsera ekarritakoa, euskara areago aberasteko asko dagiena. Analisi sakonagoetan sartu barik, gauza batek piztu baitu ene arreta: zeinen ederki lortzen duen Sarrionandiak poemari darion giroa, eguratsa euskaraz jostea eta irakurlea itsas behelaino batez inguratzea.
Liburua eta argitalpenak merezi du, aipamenik. Gustav Dore-ren ilustrazio ederrekin, testuaren argitasunean ere laguntzen dutenak, edizio elebiduna asmakizun petoa da.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi