kritiken hemeroteka

8.522 kritika

« | »

Hitz Etena / Eustakio Mendizabal "Txikia" / Susa, 1992

Indiako zuhur-hitzen arabera Itxaro Borda / Argia, 1992-09-20

Ezuste hanitx ekarten, eta mentüraz ekarriko deikü, urte honetako üskal literatür eremüak. Gero haboro dügü üdüripena, mentea hürrentzear dagolarik, igaran hogeikadako gertakariak Historian sartzen ari direla, Elearen mündüak pausa txipiñi bat hartü nahi balü bezala. Txalaparta argitaletxearen “sorpresa” egükitzeko artean, hor dago Jon Arano itsasondoarraren haurtazun galduaren omenaldia, Eustakio Mendizabal itsasondoar mitoari. Lotüra sentimental xehe horrek emaiten dio libürüari zinezko balioa.

Aitzin-solas mamitsüa oparitü deioke Jon Aranok Txikiaren olerki sailari, erran zitezkeanak baino hürrünago joaiten iseatüz. Kokatü dü, Mendizabal ekintzailea, garai hartako erromantikortazünean, eta ordü hetako poetek erabilten zütüen molde berezien herrokan, idazlearen ütürri kreatiboak finkatzeaz eta zehaztez. Üskal mugimendu iraulzaileak “bere poeta” ere bazüala, edo bazüala ejerki erakusteko.

Txikiak ez zütüan manealat, gaüzak erdizka küplitzen, ez poesiak, ez borrokak. Aplikatzen ahal giniroke Indiako zuhur-solas elibat: “izan ziten neurtizlari edo terrorista, egizkitzü egitekoak direnak bururaino…”. Osotarzün horren jakile zaikü itsasondoko idazlea. Eta Mendizabalen koblak irakürtzez agertzen da, ekintzalaria bilakatüko zen gizon axolatiaren ütxüra, geroxeago, güti izkribatu beit züan, nahiz Iparraldean kasik orroaz emaiten dütügün kantore frankoren inspiratzaile agitü den. Kririxtitarzüna, herriarekilako amodio barnakorra, gaztaroaren ihes, erbestearen nekeak: lerroz-lerro azaltzen da, bizitza puxka bat, Algortako tren-eküleküan tiropean porrokitüko züena.

Momentuko dena errana baldin bada, Jon Aranok argitaratzen ahal zütüanak oro publikatüak badütü, asma dezakegü orano, izan ditezkela zonbeit texto bazterretan ahatzerik, eta balitake, Susaren Iraungo saileko liburü hau, beste sakonagoko baten hatsarrea bezik ez izatea. Hori, pürü, derogü desiatzen Itsasondoko Biltzaileari.

Azken kritikak

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak