kritiken hemeroteka

8.518 kritika

« | »

Gizaberearen bakeak eta gerrak / Joxe Azurmendi / Elkar, 1991

Baratzeko pikuak Itxaro Borda / Argia, 1992-06-21

“Irakurle: zu eta ni ez gara, gizarte hau nahitaez hobetu beharra dagoela pentsatzen duten bakarrak” idazten du Joxe Azurmendik, bere saio-sailaren 31. orrialdean, zuzenki leitzaleari mintzatuz. Jadanik, nahiko komentatua izan ditekeen “Gizaberearen bakeak eta gerrak” liburu honetaz ez dugu gauza ainitzik erantsiko, baina azpimarratuko dukegu, lan honen beharrezkotasuna, philosophiako gaiak, leitzale arrunten begimenean jartzerakoan.

Aitortuko dugu, ez dugula ohitura askorik, guk, leitzale arruntek, Kanten edo Nietzschen nahiz Voltairen konpainian bidaiatzeko, giza/jende (Anuntxi-Aranista naz ni be!) konzeptua aztertzen, eta hori gainera, kasik etxeko euskaran. Eskertzekoa da Joxe Azurmendi alde hortarik, erabiltzen duen hizkuntzak ederki lauzkatzen duelako izpiritu baten gardentasuna.

Ametsa, konfliktuak, jendarte perfektua. Jainkoa, Aberea, Natura/Kultura, besteak beste, eta finitzeko entsaio bat Utopiaz: gizon-emazteen biziaren inguruko sujetak oro iduriz jorratu ditu Azurmendik. Idazlearen burutazio propioa aberasten dute, lerro bakoitzean, Europako jakitatea emendatu duten philosophoen hitzek. Zilegi balitz, erran genezake, Axularren “Gero” leitzen ari garela ematen duela liburuan aintzina joan arau. Alabaina, Axularrek, orain Azurmendik bezala, bere ikusponduak erdiaroan hain aipatuak ziren pentsalari zerrenda galantaren laguntzaz hedatzen baitzituen. Arrazoinaren garaien ondotik, materialismoak, frangoren ustean, berea egin duelarik, Azurmendik bilduma interesgarria eskaintzen digu.

Pentsamenduak, Azurmendirenak behintzat, zerbaitetarako balio izan behar du. “Gizaberearen bakeak eta gerrak” izeneko obra, zinezko fedezko akta praktiko batez hersten da: “…Euskal Herri zaharraren bizitza, pixka bat ederrago eta libreago antolatzea, bakeanago ere ibil dadin. Justizia pittin batek, askatasunean, bake asko ekar lezake”. Esperantzazko solasak dira.

Esperantza bera, baldintzapeko askatasunean dagoen denbora hauetan, Joxe Azurmendi ausartzen da ibaian gora igeskan.

Ekaitza denean.

Azken kritikak

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Aitor Francos

Urrats galduen hotsa
Luis Garde

Jose Luis Padron

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak