« Hitz zigilatuak | Bi ordu Arantxarekin hondartzan »
Antzarra eta ispilua (Obabakoak-en irudimen mundua) / Iñaki Aldekoa / Erein, 1992
Antzarra eta ispilua Felipe Juaristi / Argia, 1992-05-24
Pitagorasek, Grezia Zaharreko jakintsu hark, asmatu omen zuen Y greziarra, zeruan zebiltzaten antzarren hegan egiteko moduari erreparatu zionean. Horrek esan nahi du letrak uste dugun baino inportanteagoak direla, mundu sinboliko baten erreferentzia ere izan baitaitezke. Anekdota horretaz gogoratu naiz Iñaki Aldekoak idatzitako “Antzarra eta ispilua, Obabakoak-en irudimen mundua” irakurtzerakoan. Bernando Atxagaren erreferentzia sinbolikoak interpretatzeko saio batez ari naiz beraz, orain artean egin izan den orijinalena eta aberatsenaz. Hantxe aurkitu dut kapitulotxo bat, “Antzarrek V bat egiten zuten zeruan” izenekoa, eta hantxe ageri da honako esaldi hau: “Apika, antzarrak, sinbolo gisa, ikuspegi antropologiko, esistentzial eta literarioa biltzen ditu bere baitan ahozko literaturan”.
Esan nahi dut Iñaki Aldekoak irakurketa bat egiten duela eta proposatzen digula liburu honetan, behin eta berriro hartuz Bernando Atxagaren aipamenak, asteasuarrak idatzitako testuak. Ez da, esan daiteke, Obabakoak-en interpretazioa agortu nahi duen horietarikoa, ondotxo baitaki Aldekoak, ondotxo baitakigu denok, testu baten interpretazioak infinitoraino ailega daitezkeela, eta izan, finean, zeruko izarrak baino ugariagoak. Une batetik aurrera, gure esku uzten du egin beharrekoa, gure ahalmen eta indarren baitan bil daitezen interpretazioak eta idarokizunak.
Sujerentea da, ezohizkoa delako. Ez da kritika zentzu unibertsitarioan, (lehorra, esan nahi nuen, salbuespenak salbu). Alderantziz, Atxagaren idazketa interpretatzeko saio hau beste idazketa-eredu bat da. Kuriosoa, txukuna, eta irakurgarria. Gustagarriak diren lan gehienak bezala, irekia da. Bernardo Atxagak edo Iñaki Aldekoak jarri ez dutena, zerorrek, irakurle horrek, jar dezakezu.
Isiltasunaz hunatago
Jose Angel Irigaray
Mikel Asurmendi
Bidaia (h)ariketak
Oihane Zuberoa Garmendia Glaria
Igor Estankona
Lilurabera
Yurre Ugarte
Aiora Sampedro
Euskal literatura itzuliaren egiturak eta islak 1975-2015
Miren Ibarluzea
Javier Rojo
Erbesteko gutunak Victor Hugori
Louise Michel
Irati Majuelo
Bihotza nora, zu hara
Susanna Tamaro
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
Hasier Rekondo
Panpina
Erika Olaizola
Javier Rojo
Etxeko urak
Leire Bilbao
Nuria Cano
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibai Atutxa Ordeñana
Abaro
Itxaro Borda
Aiora Sampedro
Odolik gabe
Alessandro Baricco
Nagore Fernandez
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
Javier Rojo
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Mikel Asurmendi