kritiken hemeroteka

8.449 kritika

« | »

Zartu gabe ezin bizi / Bixente Barandiaran / Auspoa, 1990

Jubilatu baten opera prima bitxia Joxean Agirre / Argia, 1991-02-03

Herri euskara altan dago eta bertsolaritza goraki kotizatzen da. Ez da harritzeko, beraz, jendeak Auspoako kolekzioa erroskilak bezala erosi eta leitzen baditu, nolabait herri euskararen eta bertsolaritzaren gordailu baitira. Alabaina, berrehun aletik gora doan bilduma horretan ere gradu eta kalitate desberdineko jeneroak dira. Bixente Barandiaranen “Zartu gabe ezin bizi” hau superlatiboa da euskara aldetik eta, zergaitik ez, literatura aldetik ere, kontalari, narradore handi baten eskua nabari baita liburuan zehar, idazle orok behar duen karikaturarako joera, bertsolari baten umore surrealista.

Edozein liburutan bertute guztiok egiaztatzeko orrialdeak eta are kapituluak ere pasatu behar izaten dira. Hemen ez, lehen orrialdetik beretik, bere jaiotza kontatzen duen pasartetik sartzen da irakurlea narrazio oralaren mundu distorsionatu horretan eta ez da ateratzen oharkabean liburua bukatzen duen arte.

Bixente, noski, adinez eta obligazioz kristau giroko gizona da eta baditu tarteka axioma moralak eta ondorio erlijiosoak ateratzeko maniak, baina gutxitan egiten du hori. Hori da liburuan dagoen lasto apurra. Beste guztia ale garbia da eta sarri aurki dezake irakurleak Fellinik filme neorrealista bat edo euskal idazleren batek edo bestek nobela neoruralistaren bat egiteko erabil dezaketen anekdotario ederrik ere. Hitz batean esateko, liburu hau bitxi bat da eta Bixente Barandiaran kontalari harrigarri bat.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Amaia Alvarez Uria

Arrabioen gerra
Karel Capek

Jon Jimenez

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Asier Urkiza

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Nagore Fernandez

Negu batez Mallorcan
George Sand

Aritz Galarraga

Trilogia
Jon Fosse

Hasier Rekondo

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Mikel Asurmendi

Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Epilogorik gabe
Elena Sanchez

Aitor Francos

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Asier Urkiza

Pleibak
Miren Amuriza

Nagore Fernandez

Euskaldun fededun
Pruden Gartzia

Jon Jimenez

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Ibon Egaña

Artxiboa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

Hedabideak