« Bi egile dituen liburua | Fisikaz honatago. Ez haratago »
Ez gara geure baitakoak / Joseba Sarrionandia / Pamiela, 1989
Ez gara geure baitakoak Josu Landa / Argia, 1990-01-28
Naufrago botila gisa iristen zaizkigun Sarrionandiaren liburuek ezinbestean jaso behar harrera ona irakurleongandik. Behartutako urruntasuna tipiagotzeko modu bakarra horixe dugulako. Tajukera eta estilo aldetik ere sopresarik jasotzea zaila egiten da Josebaren kasuan, zernahi kontatzeko erabiltzen duen modu berezi eta batez ere maitagarri horrek goitik behera kutsatzen dituelako liburuok. Beste arrazoien artean agian horregatik lortuko zuen gure artean dagoen inkondizional klub ugarienetakoa. Horrexegatik “Ez gara geure baitakoak” honek, bestek bezala, berarekin dakar ongi etorria eta harrera beroa.
Ateraldi, alegia eta erreflexio laburrez osatutako liburua da oraingoa, lehenagoko “Ni ez naiz hemengoa” eta “Marginalia” bikotearen bidetik. Desberdintasun nabarmenak badira, haatik, azkena eta aurreko bien artean. Bestetan ugariak ziren gogoeta solteak —sorketa narratiborik gabekoak— desagertu egin dira azken honetan. Tradizio literariotik zein ahozkotik jasotako istorio edo zertzeladei buelta ematea da gehien maite duen ariketa. Bestetan ere maiz egiten zuen halakorik, baina oraingoan ia hori besterik ez. Alde horretatik, “Ez gara geure baitakoak” honetan ez dago literaturari berari buruzko eritzirik, ezta inolako sententziarik ere —jakinda ere Josebaren sententziek ez duela inoiz ezer “sententziatu”—.
Mitologia eta tradizioa berriz idaztearen saio horren ondorioz, esan liteke fabulak maite dituenarentzako liburua dela. Alegiekin batera, ateraldi mordoa ere badago. Geure ustez liburuko osagai ahulena, ateraldiok umore gutxiko grazia baino haragoko deus ez dutelako.
Bilaketan ari den idazle bezala agertzen du Josebak bere burua. Eta horren praktikaratzea azken punturainokoa da liburu honetan ere. Bilatu, zer aurkituri jaramonik egin gabe. Ibili, nora heldu inolako axolarik izan gabe.
Gauza laburretarako joera du Sarrionandiak: ipuinak, poemak, gogoetak, alegiak… Liburuak elemendu laburrez osatu ohi ditu. Laburrerako joera horrek dezente definitu izan du bere literaturari buruzko kontzepzioa. Horren zergatia azaltzen digu azken liburu honetan atarian: “Bilatzea maite duenari tipitasunak bilaketaren atsegina ugaltzen diolako, edo autorea lan luzerako nagia delako, edo lana hasita bihar etzi huts egitearen bildurrez luzarorako engaiatzen ez delako, edota gauza tipietan handietan bezainbeste sekretu kabitzen delako”.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo