kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Dordokak eta elurrak / Iñigo Aranbarri / Susa, 1989

Dordoka bidaiarien ildotik Josu Landa / Argia, 1989-11-19

Aranbarrik kaleratu zuen “Jonas Poisson” hartatik hona, elurte haundiek estali dute poeta, bere bidaiari mugak jarri nahian antzo. Baldosa zuriz betetako edifizioen mehatxuaren aurrean, pintoreek inoiz marraztu gabeko paisaia baten bila abiatu da behin eta berriz Iñigo. Aingura altxaz gero, ihesa ez da posible. Eta Iñigok ez du ihesik nahi. Horrela sortu da oraingo “Dordokak eta elurrak” hau.

Horretarako, iturri nagusi batetik edaten du: poeta abentureroak eta abentura narradoreak. Abentura bidaien poesia eta martxan jartzearen abentura. Erreferentzia literario asko, mordoa, gehiegi. Ikusten diren idazle bidaiakideen izenak baino askoz gehiago dira igerri egiten direnak. Bide guzti horien gurutzaketak ikaragarri zail egiten du poema bilduma hau. Eskerrak Aranbarri ikasle ona dela, hainbeste maisu on, eta poesia zer den ongi ikasi. Poesia gutxi bere kabutik, baina gutxi hori ona. Ona eta oso zaila. Saia gaitezen errazten.

Negu gordinean bizi gara. Neguak inguratu eta mugatu egiten gaitu. Akiles partikular hori menperatzeko, zein egokiago dordokaren estrategia erabiltzea baino. Dordoka, armatutako apoa, izaki antidilubianoa, arriskurik eta baldintzarik gogorrenen gainetik bizirik irten den animalia. Itsuak baina memoria haundikoak. Alde horretatik, liburu hau memori liburua dela esan liteke. Memoria, zoroek ez beste inork bezala gauzak ikusi ahal izateko, koloreei esanahi berezia eman ahal izateko, ifarralderazko bideari segi ahal izateko.

Zoro eta presoekin solidario ageri da poeta, elurretan mozorrozturik nonahi bait ditugu zoroetxeak eta gartzelak. Solidario agertzearren, poetak ezin du bide egokiagorik aurkitu, haien hizkeran mintzatzen saiatu baino. Liburuaren irakurketan saio horrek sortarazi dizkigu unerik atseginenak.

Seguru aski lerro hauetatik ezer gutxi garbi aterako du irakurleak. Liburuko poemetatik bezalaxe. “Ez naiz argi mintzatzen, eta badakit”. Baina Iñigok ongi ikasi du desesperaziora garamatzan dordoken pazientzia horretatik: arraultzeak errun eta errun, gehienak kalatxorien bazkarako, baina horietakoren batetik zer edo zer sortuko dela esperantzan. Aranbarrik ez bide du gehiago espero irakurlearengandik.

Bukatzeko, berri on bat, bat bederen: fitxatu egin dugu.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak