kritiken hemeroteka

8.615 kritika

« | »

Dordokak eta elurrak / Iñigo Aranbarri / Susa, 1989

Dordoka bidaiarien ildotik Josu Landa / Argia, 1989-11-19

Aranbarrik kaleratu zuen “Jonas Poisson” hartatik hona, elurte haundiek estali dute poeta, bere bidaiari mugak jarri nahian antzo. Baldosa zuriz betetako edifizioen mehatxuaren aurrean, pintoreek inoiz marraztu gabeko paisaia baten bila abiatu da behin eta berriz Iñigo. Aingura altxaz gero, ihesa ez da posible. Eta Iñigok ez du ihesik nahi. Horrela sortu da oraingo “Dordokak eta elurrak” hau.

Horretarako, iturri nagusi batetik edaten du: poeta abentureroak eta abentura narradoreak. Abentura bidaien poesia eta martxan jartzearen abentura. Erreferentzia literario asko, mordoa, gehiegi. Ikusten diren idazle bidaiakideen izenak baino askoz gehiago dira igerri egiten direnak. Bide guzti horien gurutzaketak ikaragarri zail egiten du poema bilduma hau. Eskerrak Aranbarri ikasle ona dela, hainbeste maisu on, eta poesia zer den ongi ikasi. Poesia gutxi bere kabutik, baina gutxi hori ona. Ona eta oso zaila. Saia gaitezen errazten.

Negu gordinean bizi gara. Neguak inguratu eta mugatu egiten gaitu. Akiles partikular hori menperatzeko, zein egokiago dordokaren estrategia erabiltzea baino. Dordoka, armatutako apoa, izaki antidilubianoa, arriskurik eta baldintzarik gogorrenen gainetik bizirik irten den animalia. Itsuak baina memoria haundikoak. Alde horretatik, liburu hau memori liburua dela esan liteke. Memoria, zoroek ez beste inork bezala gauzak ikusi ahal izateko, koloreei esanahi berezia eman ahal izateko, ifarralderazko bideari segi ahal izateko.

Zoro eta presoekin solidario ageri da poeta, elurretan mozorrozturik nonahi bait ditugu zoroetxeak eta gartzelak. Solidario agertzearren, poetak ezin du bide egokiagorik aurkitu, haien hizkeran mintzatzen saiatu baino. Liburuaren irakurketan saio horrek sortarazi dizkigu unerik atseginenak.

Seguru aski lerro hauetatik ezer gutxi garbi aterako du irakurleak. Liburuko poemetatik bezalaxe. “Ez naiz argi mintzatzen, eta badakit”. Baina Iñigok ongi ikasi du desesperaziora garamatzan dordoken pazientzia horretatik: arraultzeak errun eta errun, gehienak kalatxorien bazkarako, baina horietakoren batetik zer edo zer sortuko dela esperantzan. Aranbarrik ez bide du gehiago espero irakurlearengandik.

Bukatzeko, berri on bat, bat bederen: fitxatu egin dugu.

Azken kritikak

Izen baten promesa
Hedoi Etxarte

Asier Urkiza

Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx

Aritz Galarraga

Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu

Mikel Asurmendi

Denboraren zubia
Iñaki Iturain

Aritz Pardina Herrero

Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños

Irati Majuelo

Izen baten promesa
Hedoi Etxarte

Joxe Aldasoro

Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia

Aiora Sampedro

Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez

Mikel Asurmendi

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Maialen Sobrino Lopez

Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap

Asier Urkiza

Espekulazioak
Arrate Egaña

Nagore Fernandez

Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez

Txani Rodríguez

Azken batean
Lourdes Oñederra

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko abendua

2025(e)ko azaroa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

Hedabideak