kritiken hemeroteka

8.402 kritika

« | »

Dordokak eta elurrak / Iñigo Aranbarri / Susa, 1989

Dordoka bidaiarien ildotik Josu Landa / Argia, 1989-11-19

Aranbarrik kaleratu zuen “Jonas Poisson” hartatik hona, elurte haundiek estali dute poeta, bere bidaiari mugak jarri nahian antzo. Baldosa zuriz betetako edifizioen mehatxuaren aurrean, pintoreek inoiz marraztu gabeko paisaia baten bila abiatu da behin eta berriz Iñigo. Aingura altxaz gero, ihesa ez da posible. Eta Iñigok ez du ihesik nahi. Horrela sortu da oraingo “Dordokak eta elurrak” hau.

Horretarako, iturri nagusi batetik edaten du: poeta abentureroak eta abentura narradoreak. Abentura bidaien poesia eta martxan jartzearen abentura. Erreferentzia literario asko, mordoa, gehiegi. Ikusten diren idazle bidaiakideen izenak baino askoz gehiago dira igerri egiten direnak. Bide guzti horien gurutzaketak ikaragarri zail egiten du poema bilduma hau. Eskerrak Aranbarri ikasle ona dela, hainbeste maisu on, eta poesia zer den ongi ikasi. Poesia gutxi bere kabutik, baina gutxi hori ona. Ona eta oso zaila. Saia gaitezen errazten.

Negu gordinean bizi gara. Neguak inguratu eta mugatu egiten gaitu. Akiles partikular hori menperatzeko, zein egokiago dordokaren estrategia erabiltzea baino. Dordoka, armatutako apoa, izaki antidilubianoa, arriskurik eta baldintzarik gogorrenen gainetik bizirik irten den animalia. Itsuak baina memoria haundikoak. Alde horretatik, liburu hau memori liburua dela esan liteke. Memoria, zoroek ez beste inork bezala gauzak ikusi ahal izateko, koloreei esanahi berezia eman ahal izateko, ifarralderazko bideari segi ahal izateko.

Zoro eta presoekin solidario ageri da poeta, elurretan mozorrozturik nonahi bait ditugu zoroetxeak eta gartzelak. Solidario agertzearren, poetak ezin du bide egokiagorik aurkitu, haien hizkeran mintzatzen saiatu baino. Liburuaren irakurketan saio horrek sortarazi dizkigu unerik atseginenak.

Seguru aski lerro hauetatik ezer gutxi garbi aterako du irakurleak. Liburuko poemetatik bezalaxe. “Ez naiz argi mintzatzen, eta badakit”. Baina Iñigok ongi ikasi du desesperaziora garamatzan dordoken pazientzia horretatik: arraultzeak errun eta errun, gehienak kalatxorien bazkarako, baina horietakoren batetik zer edo zer sortuko dela esperantzan. Aranbarrik ez bide du gehiago espero irakurlearengandik.

Bukatzeko, berri on bat, bat bederen: fitxatu egin dugu.

Azken kritikak

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Mikel Asurmendi

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Irati Majuelo

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Rameauren iloba
Denis Diderot

Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak