« Bizitzaren alegoria | Maitasun kontuetan errege »
Godoten esperoan / Samuel Beckett (Juan Garzia) / Alberdania, 2000
Ezeren zain Lutxo Egia / Deia, 2001-10-12
Estrainako aldiz 1953ko urtarrilaren 5ean jokatu zen “En attendant Godot”, Parisen. Askoren ustez, Samuel Beckett-en antzezlana dugu teatro modernoak eman duen lanik inportantena. Kritikak ere ez zaizkio falta. Borgesek erran zuen ez zitzaiola batere interesatzen eta Sartrek adierazi zuen gaiak, itxaroteak, burgesei egiten ziela mesede.
Iritziak iritzi, liburua ez da irakurlea hotz uzten duten horietakoa. Egia da egungo irakurketa bestelakoa dela, nahitaez izan ere, baina, berrogeita hamar urte joan ondoren, oraindik galdetzen dugu gure artean Godot etorriko den. Garai batean absurdotzat jo zena (elkarrizketa absurdoak) gure eguneroko bizitzaren barruan dago. Nolabait esateko, identifikatu egiten dugu geure burua idazle irlandarraren pertsonaiekin.
Vladimir eta Estragon bi gizon marjinal dira. Arratsaldeak ematen dituzte Godoten zain. Ez dago argi nor den Godot. Batzuetan ematen du Vladimir-ek bakarrik dakiela nor den. Beste batzuetan, berriz, ez batak ez besteak ez dute hura ezagutzen. Vladimir eta Estragon zine mutuaren edozein bikote izan litezke. Laurel eta Hardy. Bata, ezkorra; bestea, baikorra. Godoten esperoan daudelarik, beti saiatzen dira behin eta berriz eteten den elkarrizketa bati ekiten. Jolasean eta borrokan ere aritzen dira asperraldiari aurre egiteko asmoz. Une horietan beste bikote bat azaltzen da taulara. Pozzok, zartailu bat eskuetan duela, txakur baten moduan darama Lucky. Zapaltzailea eta zapaldua.
Leo Hofler-ek, “Arte abstraktua eta absurdoaren literatura” liburuan, bere buruari galdetzen dio zer ulertu behar duen pertsona batek koadro abstraktu bat ikusten duenean. Baita ez duela zertan ezer ulertu erantzun ere. Baliteke irakurleak “Godoten esperoan-en” adierazten den guztia ez ulertzea. Hasteko, inork ez daki nor edo zer den Godot (gainera, Godot ez bide da inportantena, itxarotea bera baizik). Baina irakurri ahala (eta, batez ere, hasiera birritan irakurtzen bada), armiarma batek eulia harrapatzen duen moduan harrapatuko gaitu antzezlanak.
Bi lerro bakarrik geratzen zaizkit Juan Garziaren itzulpena goraipatzeko. Hobe, dena den, liburuan hark eginiko oharra irakurtzea.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo