kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Kadrila alegera festan da / Josef Urruty Borde / Pamiela, 1988

Kadrila alegera festan da Dabid Zuazalde / Argia, 1989-02-05

Denbora luzea zen euskal liburu batek ez gintuela halako bozkarioz betetzen. Zer ote zen pentsaka hartu genuen eskuartean, eta hasierako jakinmina, ustekabe, harridura eta barre algara bihurtu zitzaigun orriak igaro ahala.

Liburua, nolabait, parodia handi bat da. Parodiagai zer ote den? Euskal literaturaren urrezko aroa, “eskualdunik bait zen”, ez zen konpainian biltzen ziren Axular, Etxeberri Ziburukoa eta lagun arte osoa. Edo hobeki pentsaturik, hori ez da aitzakia besterik liburuaren egileak bere adiskideekin ongi pasatu eta iseka galantak egiteko.

Dena dela, liburuaren mamia izatez, hauxe duzu: hasierako permisioniak, irakhurtzaileari eta ohizkoen ondotik, ipuin, poema, sermoi, berriketa eta marrazki sail bat, azken hauek kenduta, beste guztiak garai hartako idazleen ahotan jarriak (Sarara biltzen zirenetarik izan zein ez), hala nola: Tartas, Harizmendi, Gazteluzar, Bertrand de Etxauz dibinoa, Mongongo Dassanza, Harginarats, Materre… Marrazkietan berriz, Pamielatarren karikaturak goian aipatu jendekien izenez, eta ondotik irudi porno, beltz eta surrealista mordoxka.

Bai marazkiak bai testuak bat datoz beraien estilo lizun-likits eta txantxa orokorreko moldean. Dena den, badute aipatu beharreko alderdi bat: hala batzuk nola besteak poliki aztertu eta dastatu beharrekoak dira, hasieran agian kausitu ez baina gero eskertzen duzun konplexutasuna bait dute. Testuak, bestalde, nola halako zubereraz idatziak dira, eta beraz ez edonorentzat ulerterrezak.

Egilea, maskaraturik ageri zaigu ezen ez izkutaturik. Bere izen-goitizen-abizenak, liburuaren egile eta marrazkigilearen izenetatik atera ditzakezu, eta ez dizugu besterik esango, honez gero nahikoa da, luzatu gara-eta.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak