kritiken hemeroteka

8.412 kritika

« | »

Kadrila alegera festan da / Josef Urruty Borde / Pamiela, 1988

Kadrila alegera festan da Dabid Zuazalde / Argia, 1989-02-05

Denbora luzea zen euskal liburu batek ez gintuela halako bozkarioz betetzen. Zer ote zen pentsaka hartu genuen eskuartean, eta hasierako jakinmina, ustekabe, harridura eta barre algara bihurtu zitzaigun orriak igaro ahala.

Liburua, nolabait, parodia handi bat da. Parodiagai zer ote den? Euskal literaturaren urrezko aroa, “eskualdunik bait zen”, ez zen konpainian biltzen ziren Axular, Etxeberri Ziburukoa eta lagun arte osoa. Edo hobeki pentsaturik, hori ez da aitzakia besterik liburuaren egileak bere adiskideekin ongi pasatu eta iseka galantak egiteko.

Dena dela, liburuaren mamia izatez, hauxe duzu: hasierako permisioniak, irakhurtzaileari eta ohizkoen ondotik, ipuin, poema, sermoi, berriketa eta marrazki sail bat, azken hauek kenduta, beste guztiak garai hartako idazleen ahotan jarriak (Sarara biltzen zirenetarik izan zein ez), hala nola: Tartas, Harizmendi, Gazteluzar, Bertrand de Etxauz dibinoa, Mongongo Dassanza, Harginarats, Materre… Marrazkietan berriz, Pamielatarren karikaturak goian aipatu jendekien izenez, eta ondotik irudi porno, beltz eta surrealista mordoxka.

Bai marazkiak bai testuak bat datoz beraien estilo lizun-likits eta txantxa orokorreko moldean. Dena den, badute aipatu beharreko alderdi bat: hala batzuk nola besteak poliki aztertu eta dastatu beharrekoak dira, hasieran agian kausitu ez baina gero eskertzen duzun konplexutasuna bait dute. Testuak, bestalde, nola halako zubereraz idatziak dira, eta beraz ez edonorentzat ulerterrezak.

Egilea, maskaraturik ageri zaigu ezen ez izkutaturik. Bere izen-goitizen-abizenak, liburuaren egile eta marrazkigilearen izenetatik atera ditzakezu, eta ez dizugu besterik esango, honez gero nahikoa da, luzatu gara-eta.

Azken kritikak

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Asier Urkiza

Idazketa labana bat da
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Bisita
Mikel Pagadi

Jon Jimenez

Hamlet
William Shakespeare

Aritz Galarraga

Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon

Hasier Rekondo

Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria

Jon Martin-Etxebeste

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Mikel Asurmendi

Hetero
Uxue Alberdi

Irati Majuelo

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Amaia Alvarez Uria

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Patxi Larrion

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Artxiboa

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

Hedabideak