kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Ezezagun baten koadernoa / Mari Jose Kerejeta / Kutxa, 1988

Ezezagun baten koademoa Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1989-02-01

Irakurri dut liburua eta aspaldian euskarazko poemak irakurtzean senditzen ez nuen sentsazioa jabetu da nigan, sentsazio itogarria eta itogarria moduan atseginkoia (diotenez urkatu guztiek dute azken unean atseginerako tarte bat). “Ikusten duzunez, batzutan / behaztopo egiten dugu lirismoekin”, Maria Jose berak poema batetan dioen moduan.

Irakurri dut, gure Euskalerri honetan emakumeek idatziriko liburu gehiegi ez bait dago, gizonezkoek idatzirikoekin konparatuz bederen. Proportzioa handiagoa da azken hauen aldean, proportzioa zentzu guztietan eta irakurtzean saiatu naiz egia al den emakume bati nabarmentzen zaiola emakumea dela idazterakoan, behintzat horrelako zerbait esan zuen Irun Saria eman ziotenen arteko epaimahaiko batek, emakume batek hain zuzen, eta frogatua dut orduan esandakoa ez zela “boutade” bat, nik ere senditu izan dut emakume bat dela poema horiek umotu dituena. Batez ere maitasun arazoan ezberdinak bait dira gizon eta emakumeak. Maitasunezkoak bait dira poemarik gehienak, edo-ta liburu honetan irakurtzea merezi dutenak.

Badakit, emakumeari beti leporatzen zaiola sentikortasun aparta eta badirudi emakumeak letren errepublikan “rol” hori bete behar duela idazletzat hartu dezaten, baina irudipena besterik ez da, ez da egia. Egunkari prestijioso batetako kritikoak dioena zera esatean: “Bere barne-munduan bizi den idazlearen poesiak nekez sor dezake literatur korronterik, kultur mugimendurik edota, hain urrun joan gabe, poesiarekiko sentsibilitaterik” egia ez, dioen moduan. Ados egon naiteke esaldiaren lehendabiziko bi baieztapenekin, nori interesatzen zaio literatur korronterik sortzea? edo-ta kultur mugimendua? baina bere barne-munduan bizi den idazlearen poesiak poesiarekiko sentsibilitaterik nekez sor dezakeela idaztea poesiarekiko sentsibilitaterik ez eukitzearen froga besterik ez da, poesia ez irakurtzea edo-ta poesia gustokoa ez eukitzea.

“Ezezagun baten koadernoa”n idazleak poesia maite duela erakusten du, eta hori baino gehiago bizitza maite duela, bizitza honetan emakume izatea fortunatu zaionaren bizitza. “Egun eta heriotz guztien orenean, / hil naiteke edozein gizontxo treberen ohean / oraindik buru-goi eta nere arrazoi onekin / okertua eta iadanik zimurrez betea / ekitaldiaren aurretik edota ondoren”. C’est fini.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak