kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

SPrako tranbia / Unai Elorriaga / Elkar, 2001

Ez da idazle gaztea, idazlea da Jose Luis Padron / Bilbao, 2001-10

Unai Elorriaga du izena. Bilbon, 1973an jaioa den gaztea. Eta irakurleak nahitaez konturatu behar du, literatura pasioz maite duen idazlea dela Unai Elorriaga. “Literatura gauza garrantzitsua da niretzat eta ni naizenaren parte handia da literatura”. Nahikoa izan du Elorriagak lehen nobela bat, hori ohartarazteko.

SPrako tranbia (Elkarlanean, 2001) lanak, euskarazko literaturaren aurtengo orain arteko ekarrian, Harkaitz Canoren Norbait dabil sute-eskaileran (Susa, 2001) poesia lanarekin batera, deskribatzen saiatuko ez naizen narrazio aurkikuntza suposatzen du. Eta editorei ere eskerrak eman behar zaizkie, bi lan “diferente” horiek kaleratzen ausartu direlako.

Izan ere, Harkaitz Canok berak, Felipe Juaristik, Julen Gabiriak, Amagoia Ibanek,… ahalegin kritiko guztiek horretara bat egin dute. Are gehiago, euskal irakurlegoan ilusio berria piztu duen idazlea da. Bost axola niri, gaztea ala zaharra den. Idazle bat jaio zaigu, eta Unai Elorriaga du izena.

Unai Elorriagak, literatura egiten daki, idazten daki, ondo. SPrako tranbia lehen nobela kaleratua duen arren, ofizioa du. Estu zaintzen du esan beharrekoa, eta kontakizunak hala behar duenean ere, isiltzen daki.

Ordu eta ordu askotako lana zabaltzen da istorioaren (istorioen) pauso sendo arinen barna. “Zazpi arte (edo gehiago igual).. Eta zazpi urteotan ideiak heldu dira handik eta hemendik, eta konturatu barik sitsei edo tranbiei buruzko zitak biltzen joan nintzen (bilduma inportantea daukat), gero bat bera ere erabili ez dudan arren” adierazi du Unai Elorriagak.

Dena ulertzen da. Ez dago hitz bat bera ere alferrik erabilia. Eta etengabe entzuten da Elorriagak, nobelari jarri dion musika alai pikaroa, erritmo kitzikagarria bat, ausardiazkoa, barnean asetasun ikara senti arazten dizuna. Euskal literatur idazkeraren berrian du SPrako tranbiak gorputza eta izena. Euskal deklinabideak ba du bihotza.

Lucas, Maria, Matias, Marcos, Roma, don Rodrigo,… egilearen, Unai Elorriagaren hegoak dira, pertsonaien iraganaren eta orainaren inguruan, hizkuntzaren abentura barrenean hegan. Eroak pertsonaiak? Bai, noski. Zorioneko eroak, bizitza munduko gauzarik ederrenean bihurtzen dakitenak. Elorriagaren hitzetan, “existentziari konplexurik gabe begiratzen zaio eta heriotzari afaltzen gelditzeko esaten diote zaharrek, salda dagoela edo txipiroiak”.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak