kritiken hemeroteka

8.308 kritika

« | »

SPrako tranbia / Unai Elorriaga / Elkar, 2001

Ez da idazle gaztea, idazlea da Jose Luis Padron / Bilbao, 2001-10

Unai Elorriaga du izena. Bilbon, 1973an jaioa den gaztea. Eta irakurleak nahitaez konturatu behar du, literatura pasioz maite duen idazlea dela Unai Elorriaga. “Literatura gauza garrantzitsua da niretzat eta ni naizenaren parte handia da literatura”. Nahikoa izan du Elorriagak lehen nobela bat, hori ohartarazteko.

SPrako tranbia (Elkarlanean, 2001) lanak, euskarazko literaturaren aurtengo orain arteko ekarrian, Harkaitz Canoren Norbait dabil sute-eskaileran (Susa, 2001) poesia lanarekin batera, deskribatzen saiatuko ez naizen narrazio aurkikuntza suposatzen du. Eta editorei ere eskerrak eman behar zaizkie, bi lan “diferente” horiek kaleratzen ausartu direlako.

Izan ere, Harkaitz Canok berak, Felipe Juaristik, Julen Gabiriak, Amagoia Ibanek,… ahalegin kritiko guztiek horretara bat egin dute. Are gehiago, euskal irakurlegoan ilusio berria piztu duen idazlea da. Bost axola niri, gaztea ala zaharra den. Idazle bat jaio zaigu, eta Unai Elorriaga du izena.

Unai Elorriagak, literatura egiten daki, idazten daki, ondo. SPrako tranbia lehen nobela kaleratua duen arren, ofizioa du. Estu zaintzen du esan beharrekoa, eta kontakizunak hala behar duenean ere, isiltzen daki.

Ordu eta ordu askotako lana zabaltzen da istorioaren (istorioen) pauso sendo arinen barna. “Zazpi arte (edo gehiago igual).. Eta zazpi urteotan ideiak heldu dira handik eta hemendik, eta konturatu barik sitsei edo tranbiei buruzko zitak biltzen joan nintzen (bilduma inportantea daukat), gero bat bera ere erabili ez dudan arren” adierazi du Unai Elorriagak.

Dena ulertzen da. Ez dago hitz bat bera ere alferrik erabilia. Eta etengabe entzuten da Elorriagak, nobelari jarri dion musika alai pikaroa, erritmo kitzikagarria bat, ausardiazkoa, barnean asetasun ikara senti arazten dizuna. Euskal literatur idazkeraren berrian du SPrako tranbiak gorputza eta izena. Euskal deklinabideak ba du bihotza.

Lucas, Maria, Matias, Marcos, Roma, don Rodrigo,… egilearen, Unai Elorriagaren hegoak dira, pertsonaien iraganaren eta orainaren inguruan, hizkuntzaren abentura barrenean hegan. Eroak pertsonaiak? Bai, noski. Zorioneko eroak, bizitza munduko gauzarik ederrenean bihurtzen dakitenak. Elorriagaren hitzetan, “existentziari konplexurik gabe begiratzen zaio eta heriotzari afaltzen gelditzeko esaten diote zaharrek, salda dagoela edo txipiroiak”.

Azken kritikak

Poesia kaiera
Giorgos Seferis

Irati Majuelo

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Joxe Aldasoro

Airemortuak
Gorka Salces Alcalde

Maddi Galdos Areta

Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña

Asier Urkiza

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Nagore Fernandez

Airemortuak
Gorka Salces Alcalde

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano

Mikel Asurmendi

Mesfida zaitez
Bea Salaberri

Irati Majuelo

Transgresioa irakasgai
Bell Hooks

Bestiak Liburutegia

Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Airemortuak
Gorka Salces Alcalde

Asier Urkiza

Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena

Nagore Fernandez

Zoriontasunaren defentsan
Epikuro

Aritz Galarraga

Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga

Aitor Francos

Artxiboa

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

Hedabideak