kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Foruak eta euskal literatura / Angel Zelaieta / Kriselu, 1978

Azterketa formalista bi J.S. / Zeruko Argia, 1978-12-24

Angel Zelaietak, mailabiarra eta Anaitasunako zuzendari ohiak, liburu interesgarri bat zuen argitaratua Gabriel Arestiren figurari buruz (1). Obra hori biografikoa zen batipat. Orain beste liburuxka bat argitaratu du (hau ere Kriselu editorialean) eta Foruak eta euskal literatura deritza. Titulo hau ez da egokia barneko idazlanon sentidoa ez baitu argi adierazten. Izan ere, liburua azterketa literario desberdin bik osatzen dute. Bata, Arrese Beitiaren foruzaletasuna izendatzen da eta Aita Onaindiaren hitzaurre baten ondoren otxandiar olerkari horren “Kantu Errikoiak” (2) arakatzen dira. Bestea, Pedro Astarloak Longa Jeneralari egindako eskeintza deritza (3) eta texto aski ezezagun baten funtsezko ideolojia ikertzen da. Bi idazlanok badute foruekiko zerikusirik euskal giro dezimononikoak baitira eta garai hartako ideolojia foruzale eta prenazaionalista isladatzen baitute. Angel Zelaietak azterketa biotan metodo formalista darabil, hau da, estrukturalismoak sortutako metodoa. Lehenbiziko idazlanean, Jakobsonek fonetika alorrean proposatutako eta Greimasek semantikan aplikatutako binarismoaren metodoa erabiltzen du batez ere, Felipe Arrese Beitia baitan guztia sistema koherente batez atzemateko. Bigarren textoa aztertzeko Greimasen estruktura literarioak analizatzeko metodoa erabiltzen da, zeinaren arauera sei aktante ikertzen diren, eta kasu honetan destinatarioa delakoa bilatzen da batez ere. Orohar, beraz, texto bion azterketa semantiko-formalista egiten da.

(1) GABRIEL ARESTI. Angel Zelaieta Kriselu Ed. Donostia, 1976.

(2) OLERKIAK. F. Arrese Beitia. Euskaltzaindiak Ed. Bilbo, 1956.

(3) URTECO DOMECA GUSTIJETARAKO CATECISMUA. Fr. Pedro Astarloa. Bilbao, 1818.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak