susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Giltz egokia | Mundu absurdoa »

Biziak bizilan / Juan Manuel Etxebarria / Ibaizabal, 2001

Atzoko guztia biharkoa bideratzeko Jose Luis Padron / Zabalik, 2001-07-21

“Nire neure logelan geunden, Bilboko etxeko neure kuartu txikian. Amama Pantxike, neure ohe ertzean eserita neukan alborik hara oheadarrari deutsala eta ni neu, berriz, estudioko mahai aurrean alboz jarrita amamari adi, eskuineko eskua ordenagailuan nuela”.

Ezin hobeto laguntzen gaitu deskribapen bizkor horrek Biziak bizilan eleberriaren muina adierazten: belaunaldi ezberdinen arteko pitzadurak eta loturak. Iragana bizirik duen belaunaldi baten egoera, etorkizuna oraindik bizitzeko duenarekin alderatua eta alboratua.

Juan Manuel Etxeberriak (Zeberio, 1948), etnografoa, filologoa eta irakasle katedradun izateaz gain bereak dituen hainbat lanetan ere agertu du idazle neurria: Iaun Zuria (Ibaizabal, 1997), Txorien zoria (Ibaizabal, 1998) eta Eguberri eta Gabon ipuinak (Ibaizabal, 1999) lanetan, besteak beste.

“Biziak bizilan” esaera zaharrari tira eginez, gaurko munduan sendi bereko hiru belaunaldien uztarduraren nolakotasunaz arituko zaigu Juan Manuel Etxeberria Biziak bizilan kontakizunean. Aiton-amonak, seme-alabak eta iloba gazteak. Hiru belaunaldion arteko harremana azaltzen saiatu da egilea, iraganeko erreferentzia ezinbestekoan arreta berezia jarriz. Iragana, noski, geroaren iturburu bezala hartua. Aiton-amonak —batez ere, amona— oraindik gurekin izateko zoriona dugunok, bat etorriko gara Biziak bizilan eleberriak agertzen dituen kezka eta egoerekin. Giza balioetan ez ezik, hizkuntzari dagokionez ere nabarmen eta aberatsa da lana. Hitz zaharrak, esaerak eta espresio bereziak, gainera, propio prestatutako hiztegitxo zainduak eskaintzen dizkigu, ekarpena aberastuz.