kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Kontaktua / Luis Fernandez / Elkar, 1996

Donostia, urtarrilaren 23a Mikel Aldalur / Euskaldunon Egunkaria, 1996-12-14

Debako Udalak antolatzen duen Tene Mujika Lehiaketa irabaziz ekin zion bideari Fernandezen lan honek. Aurtengo deialdian lehen saria jaso zuen eta, egia esateko, ez zuen gutxiago merezi.

Gaurko Euskal Herria aurkituko du irakurleak Kontaktua-ren orrietan barrena. Herriko Taberna agertzen da lehen orrialdean bertan, Goenkale aurrerago… ETA, GAL eta azken urteotako zenbait atentatu sonatuk ere garrantzi nabarmena dute kontaketan. Errealitatea da narrazioaren atzeko oihala. Gure herri honen errealitate gordina. Fernandezen arma, berriz, ironia. Ironia zorrotza. Behin eta berriro egiten du tiro ironia horrekin betetako errebolberraz. Literatura helburu.

Argitaratu denetik, zeresan ugari eman du narrazio honek. Oinarrian, Gregorio Ordoñezen hilketa du Fernandezen lanak. Hortik atera kontuak. Liburuaren atzealdean aitortzen den bezala, orain artean, idatzi direnek argi adierazten dute lan honen maila. “Derrigorrez irakurtzekoa” idatzi du Joxerra Garziak Jakin-en. “Trama beltz bihurria baliatuz, gizarte-argazki gubidagabea egiten du. (…) Bikaina da emaitza” Jose Luis Otamendik Argia-n. “Barrez lehertzekoa” Iban Zalduak Hika-n. Ziur gaude, gainera, etorriko direla Kontaktua era honetan hizpide duten adierazpen gehiago ere. Benetan, ez baita gutxiagorako.

Lehendik ere ezagutzen genuen Luis Fernandezen abilezia. EGUNKARIAren Igandeko KZ ateratzeaz arduratzen den honi zer esan ugariko hainbat hitz zorrotz irakurri dizkiogu, hainbat artikulu eta zutabe. Tetris, zutabeak eta lerro solteak liburuan bilduak ditu batzuk. Oraingoan, ordea, marka guztiak hautsi ditu. “Ero puta bat” edo “tonto ustel bat” dirudien kioskeroa, periodiko batzuk saltzeko ere apenas gauza ez dela dirudiena, Herriko Tabernara hurbiltzen da ETA militarrean militatu nahi duela esanaz liburuko protagonistari. Protagonista, zur eta lur gelditzen da: “Pellori begiratu nion eta Lorenzok taberna utzi eta berehala, barrez lehertu zen bat-batean. Neurri batez, noski. / —Ze demontre kontatu diok horri? —egin nion oihu. / —Kontaktua haizela. Heu haizela auzoko kontaktua. / —Ze kontaktu eta ze ostia?! / —Lasai, hi, ez duk horrenbesterako —esan zidan Pellok, lasaixeago jada—. Hi tabernara etorri baino lehenago etorri zaidak kontaktua nor den galdezka, eta hala irten duk dena”.

Horrela hasten da haria josten eta, hortik aurrera, Ordoñez eta Aznarren atentatuak ere tartean hartzen dituen ezustez eta umorez betetako orrialdeak eskaintzen dizkigu Fernandezek. Maisu lana.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak