kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Euriaren eskuak / Karlos Linazasoro / Alberdania, 1995

Poemak tristuraren mapetan Mikel Aldalur / Euskaldunon Egunkaria, 1996-02-10

Karlos Linazasoro Udazkeneko karabana erratua-n ezagutu nuen duela lauzpabost urte. Bere poemetako ahapaldiak luzeak ziren, ehotzen zuten nostalgia zein tristuraren neurria aditzera eman nahi zutenak bailiran hasieratik bertatik. 1991ko Xabier Lizardi Olerki Sariarekin egin zen Hogeitamabost poema …eta ipuin bat biltzen dituen lan hau. Handik bi urtera etorri zen Apunte eta ahanzturak poemarioak, irakurketa mailan behintzat, patrikak tristeziaz beterik zituen norbaitek idatzia izaten jarraitzen zuen.

Ildo berekoak dira Euriaren eskuak honetan dakarzkigun olerkiak ere. Ahapaldiz behintzat, laburragoak dira poemak. Eta laburra da liburua bera ere. Hogeita hamar olerki biltzen ditu bere orrietan barrena, Luis Emaldi Mitxelenaren ilustrazioekin lagunduak.

Zerbaiten itxura hartu badiot liburu honi, abentura baten itxura izan da. Hau ere idazkera baten istorioa da, eta ez istorio baten idazketa. Hots, azken finean forma hutsean gelditzen da liburu honen edukia. Eta zenbait kasutan olerkiren batek gorputza hartzen badu ere, makilaiak gehiegi estaltzen dio aurpegia. Adjetiboak astunak gertatzen dira bata bestearen atzetik etengabe ematen badira, eta Linazasororen poesia ongi idatziari zerbait egotzi badakioke hori litzateke egotzi beharreko lehen gauza. Adjetiboek pisu handiegia hartzen dutela poema hauetan zehar: “Hotzez kikildutako itzalei isiltasuna / agintzen genien iheslari uher / Espazio zeinean ez baitzuten lekurik / hilabeteek landutako gorputz eskergek baino”.

Lirika da liburu honen beste ezaugarria. Erabat lirikoak dira Linazasororen poemak, bere barne sentimenduak adierazten dituztenak. Errealismotik asko aldentzen da honela, ia erabat esango nuke, eta aberri bakar poesia duelarik orriotan zehar, munduko edozein irakurlek uler ditzakeen lerroak dakarzkigu egileak testura.

Iruditeria abstraktua darabil Linazasorok eta, gainera, gehienbat oroimena eta tristeziaren eremu semantikoan gelditzen den iruditeria. Behin eta berriro irakurriko ditugu liburu honetan zehar oroimena, oinazea, ahanztura, gaua, bihotza, isiltasuna, udazkena, ausentzia, herdoila, nostalgia, itzulera, euria, tristura, angustia eta antzeko hitzak. Erruz aurkituko ditu irakurleak horrelakoak Linazasororen lanean. Tristuraren eremuko irudiak eta abstraktuak beraz, liburu honetan. Esanguratsua honi dagokionez lanaren izenburua bera ere: Euriaren eskuak.

Gainontzean, ederki idazten badakiela erakusten digu Linazasorok. Margotu duen koadroak ez badu paisaia, errealitate edo ezer berezirik adierazten ere, margolari bikaina dela eta pintzelak (luma idazlearen kasuan) maisutasunez ibiliaz koadroa (edo liburua) dotore gelditu zaiola esan beharra dago.

Irakurketa une atsegin bat izateko balio du tolosarraren hirugarren poemario honek. Hemen doakizue lerroren bat edo beste, bideari ekiteko: “Disparo baten oihartzun zehatz bakartia entzun / Ibai iheslariaren irudira liburu bat erditu / Noizbait jainko edo paturen bat onartu / Edo herioren hodeiertz hotzari beldur izan / Bizitza denean inpuneki hiltzen duena”.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak