kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Taupaka barrenetik / Karlos Santisteban / Sendoa, 1991

Barne taupaden erritmoan Agustin Aranzabal / Euskaldunon Egunkaria, 1991-04-20

Bere laugarren poema liburua kaleratu du Karlos Santisteban, Bilbon bizi den eta Bilbo bizi duen poeta karrantzar gazteak. Eta sari bat irabazia da gainera poema libur berri hau, “Taupaka barrenetik” izenekoa, 1989an Bilbo Hiria Poesia Sariaren garaile izendatu bait zuten.

Barnetik taupaka datozkionak poema forman isurtzen ditu Santistebanek, “barneko errima eta soinua” landuz. Esperientzia luzea du dagoeneko lan horretan, eta nolabaileko trebetasuna bereganatua ere bai dagoeneko. Oraingo poema berri hauetan ere bere barneko isuriari poema liburu batek behar duen hizkuntza hautsia ematen dio, surrealismotik gertu batzutan, klasikoago bestetan.

Ezin da esan Santisteban mugak apurtzen dituen poeta berrizale amorratua denik, baina bere lanek duintasun poetiko handia erakutsi ohi dutela aitortu behar zaio; eta gero eta handiagoa gainera beharbada.

Liburuen kontrazalak, eskuarki, kasu handirik egiteko modukoak izaten ez badira ere, kasu honetan ez da gezurra liburuaren kontrazalean irakur daitekeena: “Trebezia aparta erakusten du olerkariak irudi oparo, metafora, hitz joku eta intsinuazioz beteriko poemen bidez jalgitzen zaion mundu-ikuskera azaltzeko, zeharka zein xuxen-xuxen bere filosofia agerterazteko, taupaka eta barrenetik”.

Hala ere beldur naiz liburu hau, egile honek lehendik egin izan dituen guztiak bezalaxe, ahaztuxe ez ote den geratuko, merezi duen arreta bereganatu gabe. Izan ere, poesia oro har, eta euskal poesia bereziki, gutxitxo eta azkartxoegi ez ote den irakurtzen dut irudipena, irudipen triste eta samina, eta liburu hau ere, beste asko bezala, joera horren biktima ez ote den izango.

Horrelako kasuak ikusita, nolabaiteko desasosegua sentitzen du batek. Nolanahi ere, garbi dago hori ez dela gure arazoa bakarrik. Mundu osoko poesiari, mundu osoko literaturari dagokio seguru asko. Baina garbi dago, baita ere, kontsolabide eskasa ateratzen dugula gogoeta horretatik. Horrekin ez dugu ezer konpontzen, horrekin ez diogu desasoseguaren motiboari aurre egiten.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak