kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

Bizitza atzeraka / Gudule (Mikel Garmendia) / Elkarlanean, 2000

HIESaren aurrean Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-06-17

Anne Karali, Gudule, ezizenez ezaguna, Bruselan jaio zen 1945ean. Etorkinen familia batean sortua, gertutik ezagutu zuen meategietako mundua, le plain pays, Jacques Brelek kantatu zuen bezala: ikatza, esplotazioa, arrazakeria. Izan ere meatzariak poloniarrak eta italiarrak ziren gehienak. Hori guztia nobela eder batean islatu zuen: Mort d’un chien (Felipe Juaristik euskaratua, DDB, Bilbo, 1974). Liburu horretan bi mutilen arteko adiskidetasuna kontatzen du. Bata italiarra da: frantsesa, bestea. Italiarrek fama txarra dute herrian, “mangeur de chien” deitzen diete. Italiarra eta frantsesa oso adiskide dira elkarrekin, baina egun batez zakurra, frantsesarena, hilik agertzen da. Eta horrek ezinezkoa egingo du bien arteko harremana.

Gudul, arte-ikasketak egin ondoren, Ekialde Erdira joan zen kazetari, eta denboraldi haundia eman zuen han. Frantziara itzulirik, liburuak idazten hasi zen. Haren hitzez esanik: “nahiago du gazteentzat idatzi, helduentzat baino”. Hala ere, ukitzen dituen gaiak direla-eta, ezin esan helduak urruti dituenik begitik. Izan ere, ez ditu gai errazak maite, ez du idazten gustagarri izateko, eztabaidagarri izateko baino. Gure gizarte honetako izurriak zein diren gogoarazten digu etengabe: arrazakeria, intolerantzia, elkar ezin ikusia, zapaltasuna…

Bizitza atzeraka, Mikel Garmendiak euskaratua, ere halakoxea dugu. HIESak gure artean sortzen dituen erreakzioei buruz idazten du idazleak. Ageri-agerian uzten ditu gai horren aurrean gizarteak hartzen dituen jarrerak eta kontraesanak. Halako gaitz batek kanpora azalaratzen baititu askotan ezkutuan egon behar luketen iritziak. Jatorrizkoa ezagutzen ez badut ere, esan dezadan euskarazko testuak betetzen duela bere zeregina: ulerterraza da.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak