kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Desira izoztuak / Ana Urkiza / Elkarlanean, 2000

Desiraren definizioa, esaterako Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-06-03

Bada liburu honetan idazlearen biografiaz harantzago joateko gogo eta grina. Eta hori ona da, eta beharrezkoa ere bai, idazle izan nahi duen ororentzat. Izanez ere, norberaren biografia oinarri sendoa da, handik literaturaren zerura jauzi egiteko lur gogor geldia. Biografia aipatu dut: kazetaritza, komunikabideak, Frantziako egonaldia, Londonekoa, ingelesa ikastera joana hara, beste asko bezala. Lagungarri da (zaigu) haren literatura ulertu ahal izateko.

Desira da liburuko gaia. Desira, Ana Urkizaren arabera, mundua mugiarazten duten gaien azpian, sakonean, sustraian, bihotzean,… dagoen amankomuneko sentimendua da. Ez da definizio txarra. Desira guztiak ez baitira berdinak: batzuek gelditzeke garamatzate heriotzera; besteek, bizitzara. Ana Urlkizak bitan banatu ditu: ezkutuko desirak eta agirikoak. Banaketa idazlearena da, iruditzen baitzait sail gehiago ere egin daitezkeela: ez ezkutukoak eta ez agerikoak, esaterako; ezkutatzen diren agirikoak, edo-eta argira ateratzen diren ezkutukoak. Ezkutuko desirak, gure barne-barnean egon eta gero, batzuetan bortitz eta besteetan bigun lehertzen diren horiek ditugu, gehienak. “Ezezagunaren esku artetik”, bortizkeriaren adierazgarri da; krimen baten kronika, non emakume bat hiltzen duen bere maitaleak. “Ispilu aurrean” ere jite berekoa da, Herio izena duen dama beltzaren argazki zehatza, azken finean. Ipuinik ederrena, ordea, “Romulo dut izena”. Cortazarren ipuinen usaina dauka baina horrek ez du inporta, Julio gizonezkoa baitzen eta Ana, emakumezkoa. Garbi gera bedi. Maitasunaren aurrean, hobe esan, maitasunaren lanbroetan gizonezkoak eta emakumezkoak ez baikara berdinak, ez baitugu berdin jokatzen. Batzuk beti galtzen dira; besteak, sekula ez.

Bigarren sailekoak, agirikoak alegia, poetikoagoak dira, jendaurrean azaltzeak berez apaindu beharra, (poetizatu beharra) balekar bezala. Fineziaz idatzitako istorioak dira, lehen sailekoak baino umoretsuagoak ere bai (ez gehiegi, dena esan behar bada). “Idatzita zegoen”, gustatu zait bereziki, patuak berak ezarritako jokoan patuarekin berarekin jolasten baita Ana.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak