« Heriotzaren ondoren | Neokostunbrismoa »
14eko Gerla Handia / Jean Saint-Pierre Anxuberro / Klasikoak, 1998
Gerraren ajeak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-06-26
Norbaitek jakin nahiko balu 14.eko Gudateak zer nolako eragina izan zuen euskaldunongan, Iparraldeko herriak bisitatzera joatea besterik ez dauka. Herri txiki txuri polit horiek badute plaza bat eta bertan, oroigarri gisa, nolabaiteko eraikuntza (handixeagoa batzuetan besteetan baino) eta erdi-erdian denek irakurtzeko moduan: “Mort por la patrie”. Halako bat ikusi zuen Unamunok atzerrian zegoelarik eta poema bat idatzi zuen, ederra bera. Irakurri nahi duenak baluke non aurkitu, hartara jarriz gero, baina harritzekoa da, poema horren irakurketa desbideratu bat dela medio, Unamuno abertzaletzat jo izan dutela.
Egia da 14eko Gudateak tristura eta mina ekarri zuela Iparraldeko herri guztietara, hainbat eta hainbat seme hil baitziren bertan. Baina, esan beharra dago, oso testu gutxi genituen euskaraz gerra odoltsu anker harri buruz. Alberdania etxeak Jean Elissalderen “LVII.a gerlan” argitaratu zuen. Kirikinok ere ba ditu zenbait idazki gerrari buruzkoak, bera kazetari joana baitzen bertara, otsoaren eztarriaren barrura sartzera, esaten den bezala.
Jean Saint-Pierre ere gerrara joan zen, apaiz gidsa ordea. Milafrangan jaio zen 1884eta Baionako erottxe batean hil, 1951ean. 1914ean gerrara bidali zuten, kolpatua izan zen 1918an, preso hartua eta pakeak egin arte Alemanian itxia. Liburua egutegiaren antzera dago ordenatuta, egunez egun darama Jean Saint-Pierrek batere maite ez duen gerraren kontua. Saiatzen da gertatzen dena kontatzen, bere iritzia emateaz gainera. Prosa landua eta arina du gainera. Irakurtzeko ederra eta gozoa.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera