kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Sagardotegiak / Sebastian Salaberria / Auspoa, 1997

Garai bateko sagardotegiak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1997-09-27

Sagardotegia eta bertsolaria, elkarri oso ondo loturik doazenak dira, aspalditik gainera. Ez dut esango zein asmatu zuten lehenago, sagardotegia ala bertsolaria, neuk ere ez dakit eta, baina pentsatzekoa da sagardoa lehendabizi egin zuenak bertsolaritik ere bazuela zerbait, sena edo, akaso. Sagardotegia, izan ere, bertsolariaren zordun da; bertsolaria sagardotegiaren zordun den bezalaxe. Nik ez dut ezagutzen bertsoren bat edo gehiago sagardotegiei eskaini ez dion bertsolaririk. Horrela, batak besteari lagun egin diote: sagardotegiak espiritua suspertzeko eta mihia trabarik gabe dantzatzeko indarra eman dio bertsolariari; eta bertsolariak sona eta izena sagardotegiari.

Garai batean benetako bertsolari-eskolak omen ziren sagardotegiak. Udarregik esana da: “Gure kolejioak, sagardotegiak”, edo antzeko zerbait. Sebastian Salaberria, konturaturik sagardotegien garrantziaz, liburu bat eskaini die. Lehenago Neronek tirako nizkin liburua argitaratu zuen; geroxeago, Nere soroko emaitzak. Eta orain Sagardotegiak izeneko hau. Ezer kontatzeko duenak lehentxeago ala geroxeago kontatzen amaitzen duela, alegia, benetako beharra izanez gero.

Liburua pasadizo askoz jantzitakoa da. Batzuk, Salaberriari berari gertatutakoak dira; eta beste batzuk, berak ezagutu duen jendeari. Dena dela, bere oroimena da liburua antolatu eta tajutu duena. Aurreko liburuetan bezala, Sebastian Salaberriak bere inguru samarreko dakarkigu orrietara; bera da, esaten den bezala, kontalaria. Beraz, ez dezala irakurleak espero sagardotegien historia konplitua, ez baitu horrelakorik aurkituko. Bere historia egiten du egileak, bere neurrira, bere ahalaren araberakoa. Eta ez da gutxi.

Lagungarria da garai bateko giroa ezagutzeko, garai bateko sagardotegiak nola ziren jakiteko. Gaur egun, bizitzak daraman martxak batzuk baztererra bota ditu eta desagertu egin dira. Beste batzuk, aldatu ere egin dira, halabeharrez. Baina oraindik gozoa da garai bateko ibilera haien berri jakitea. Irakurleak, beraz, adinekoa bada, izango du Sebastian Salaberriak aipatzen dituen sagardotegien ezaguera, eta bera ere liburuko orriak irkaurri ahalean, oroitzepenetan murgilduko. Adinekoa ez bada, hor dauka erreferentzia estimagarria, gaurkoaren eta atzokoaren arteko mugarria zertan den adierazten duena.

Sagardotegi asko aipatzen dira liburuan, Donostia ingurukoak edo Hernani aldekoak, gehienak. Pasarte gogoangarri asko dakartza, inor ez aspertzeko moduan idatziak, gainera.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak