susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Berriz ere poesiarekin adiskidetzeko liburua | Jenero beltzaren maisu-lana »

Bihotz bi. Gerrako kronikak / Ramon Saizarbitoria / Erein, 1996

Harreman gatazkatsuak Javier Rojo / El Correo, 1996-12-19

Azken urte hauetan oso gutxitan geratu naiz liluratuta eleberri batekin. Paul Auster-en libururen bat irakurtzean gertatu zait hori; eta berriro orain, Saizarbitoriaren hau irakurri dudanean. Eta ez dut uste, gainera, kointzidentzia hau kasualitatea izan denik. Normalean ez zaizkit gehiegizko iritzi kritikoak gustatzen, erlatibizatu egin behar dela uste dut eta; kasu honetan, ordea, ezinezkoa zait jarrera hori mantentzea, nobela hau izugarri ona iruditu baitzait. Gizonen eta emakumeen arteko harreman gatazkatsuak kontatzen dizkigu, pertsonaien bizi-hariekin sare hertsia sortuz. Egileak antolatutako segada horretan erortzen ari dela susmatzen du irakurleak, elkar-aurkitzeak, kasualitateak joku literarioak besterik ez direla; baina horrek ez dio axola. Ironia da nobelagileak aukeran dituen lanabesetako bat, beharbada, garrantzitsuena: ironia gertaeretan (bukaeran, esate baterako); ironia, pertsonaiak karakterizatzean (musiko bati buruz, adibidez, “semifusaren asasinoa” dela dio); ironia, begibistako aipamenetan edo izkutuko aipamentzat hartu daitezkeenetan (Ane, Joanen andrea, aipatzen du behin). Eta gertaeren markotzat, gutxitan bezala guztiz sinesgarria den hiri bat. Nobela honekin bete-betean asmatu du Ramon Saizarbitoriak.