susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Neurri-neurrikoa | Bi mundu, gogo bakarra »

Nemesio Etxanizen biografia eta ideologia / Pako Sudupe Elorza / Euskaltzaindia-BBK, 1996

Nemesio Etxaniz Javier Rojo / El Correo, 1997-01-02

Espainiako gerra zibilaren ondoren euskal literatura bultzatu nahi izan zuten idazleen belaunaldikoa da Nemesio Etxaniz. Beste gutxi batzuek bezala (Yon Etxaide, adibidez) 50eko eta 60ko hamarkadetan idatzi zuen, gerra aurreko literaturarekin beharrezkoa izan zen zubia altxatuz. Eta euskal kulturaren munduan suertatu zitzaien lekua zein zen oso ondo jakingo balute bezala, beste batzuei utzi zieten euskal literaturaren loria txikia. Idazle hauek zernahi idazteko prest zeuden: berdin egiten zituzten poemak zein narrazioak, antzerkia zein saiakera; eta ekintza hauetan batzutan beren literatur meritoak galtzen ziren. Gaur egun ia gehienak ahaztuta dauzkagu; izan ere, beraien orrialdeak ez dira euskal literaturan aurki daitezkeen hoberenetakoak eta gaurko ikuspegitik zeharo gaindituta daude, bai idazkeran, bai ideologian. Beraien meritorik handiena bestelakoa izan zen: euskaraz idaztea ia-ia ezinezkoa zenean, euskaraz argitaratzeak borroka luzea suposatzen zuenean, horretan aritzea. Saiakera sakon honetan Pako Sudupek Nemesio Etxanizengana hurbiltzeko aukera ematen digu, haren bizitzaren eta ideologiaren daturik interesgarrienak azalduz, idazle hau egindako lanagatik inola ere merezi ez zuen ahazturatik aterata.