kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Azalaren kodea / Miren Agur Meabe / Susa, 2000

Tituluak diona Igor Estankona / Deia, 2001-04-06

Gutxitan asmatzen dugu tituluaren ostean zer dagoen, gutxitan itxaroten dugu gero benetan aurkitzen duguna, baina Miren Agurren liburuaren titulua zehatza da, definizio kutsukoa. Azalaren kodea —edo kodeetariko bat— ezagutzen duen norbaiten poema liburua da hau. Azala uzkurtu, gorritu egiten zaigu beldurra, maitasuna edo egonezina sentitzen ditugunean. Liburu han gorputzarekin idatzia dagoela dirudi, ontzia —gorputza— eta pilotua —arima— bereiztezinak balira bezala.

Autoreak beharbada beste iritzi bat izango du, eta liburua irakurri duen bakoitzak berea, baina ausentziak sakonki markatzen duen poesia iruditu zait niri. Ausentzia presente bihurtzeko ahalegina da. Azalduko dut: ausentzia fisikoa eta bera baino beldurgarriagoa den ausentzia afektiboa bihurtzen da askotan poemen protagonista. Beraz, autonomia dauka, badago, uki daiteke eta bere kabuz dabil, baina azken batean ausentzia da, eta ausentzia ez al zen bada, “ez egotea”? Itxurazko kontraesan horrekin jolasean egindako poemak dira nire ustez bikainenak. Sentimenduak torturaraino eramaten ditu batzutan, eta bere aldaki bat baino ez den xamurtasuneraino. Azalak, ordea, bihotzari kasurik egin barik, bere bidea jarraitzen du, oinazea ezagutzen du, bizi da. Normalean malenkoniatik gorputza irten ohi da lehenengo. Burua lehenaldian dagoen bitartean gorputza zerbaiten bila ari da jadanik, eta ez galdutakoagatik negarrez. Miren Agurrek bilaketa horretan ari den azalari hitza eman dio, erotismotik keinu inozenteetaraino doan guztia erregistratu du. Izutu egin nau emakume batentzat liburu hau irakurtzeak zeinen zirraragarria izan behar duen pentsatzeak, ni ere barrutik astindu banau. Ia-ia bitalista da momentu batzutan eta omenaldia egiten zaio tristezia zorion bihurtuz doan bitarteko estadio guztiz literario horri. Goizegi da galderak erantzuteko baina galderak eurak honezkero forma hartzen hasi dira. Zer gertatuko da orain? Ikasgairen bat gordetzen al du bizitzak eman digun opari pozoindu honek? Hori irakurleak erantzun behar du, orrialde bakoitzaren espazio hutsean. Poemak ariketatzat hartzen badituzu asko gozatuko duzu. Liburuko pasarte batean zera irakur daiteke: “Eta koadernoa aho-zabalik geratuko zait, / eta ez du jakingo zer egin, negar ala barre”. Barre, dudarik gabe, barre.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak