« Larruazalaren xamurra eta larritasuna | Gaiak aukeraturiko idazlea »
Azalaren kodea / Miren Agur Meabe / Susa, 2000
Tituluak diona Igor Estankona / Deia, 2001-04-06
Gutxitan asmatzen dugu tituluaren ostean zer dagoen, gutxitan itxaroten dugu gero benetan aurkitzen duguna, baina Miren Agurren liburuaren titulua zehatza da, definizio kutsukoa. Azalaren kodea —edo kodeetariko bat— ezagutzen duen norbaiten poema liburua da hau. Azala uzkurtu, gorritu egiten zaigu beldurra, maitasuna edo egonezina sentitzen ditugunean. Liburu han gorputzarekin idatzia dagoela dirudi, ontzia —gorputza— eta pilotua —arima— bereiztezinak balira bezala.
Autoreak beharbada beste iritzi bat izango du, eta liburua irakurri duen bakoitzak berea, baina ausentziak sakonki markatzen duen poesia iruditu zait niri. Ausentzia presente bihurtzeko ahalegina da. Azalduko dut: ausentzia fisikoa eta bera baino beldurgarriagoa den ausentzia afektiboa bihurtzen da askotan poemen protagonista. Beraz, autonomia dauka, badago, uki daiteke eta bere kabuz dabil, baina azken batean ausentzia da, eta ausentzia ez al zen bada, “ez egotea”? Itxurazko kontraesan horrekin jolasean egindako poemak dira nire ustez bikainenak. Sentimenduak torturaraino eramaten ditu batzutan, eta bere aldaki bat baino ez den xamurtasuneraino. Azalak, ordea, bihotzari kasurik egin barik, bere bidea jarraitzen du, oinazea ezagutzen du, bizi da. Normalean malenkoniatik gorputza irten ohi da lehenengo. Burua lehenaldian dagoen bitartean gorputza zerbaiten bila ari da jadanik, eta ez galdutakoagatik negarrez. Miren Agurrek bilaketa horretan ari den azalari hitza eman dio, erotismotik keinu inozenteetaraino doan guztia erregistratu du. Izutu egin nau emakume batentzat liburu hau irakurtzeak zeinen zirraragarria izan behar duen pentsatzeak, ni ere barrutik astindu banau. Ia-ia bitalista da momentu batzutan eta omenaldia egiten zaio tristezia zorion bihurtuz doan bitarteko estadio guztiz literario horri. Goizegi da galderak erantzuteko baina galderak eurak honezkero forma hartzen hasi dira. Zer gertatuko da orain? Ikasgairen bat gordetzen al du bizitzak eman digun opari pozoindu honek? Hori irakurleak erantzun behar du, orrialde bakoitzaren espazio hutsean. Poemak ariketatzat hartzen badituzu asko gozatuko duzu. Liburuko pasarte batean zera irakur daiteke: “Eta koadernoa aho-zabalik geratuko zait, / eta ez du jakingo zer egin, negar ala barre”. Barre, dudarik gabe, barre.
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo
Argialdiak
Miriam Luki
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Asier Urkiza
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Joxe Aldasoro
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Mikel Asurmendi