susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Itsasoko aldetik | Errepikatzeko modukoa »

Diotenez / Karlos Linazasoro / Erein, 2006

Diogenes Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-05-04

Diotenez jakintsua zen Diogenes, ham jakintsua ezen Alejandro Handiari berari erantzun omen zion, erregea aurrean jarri eta eguzki izpiez gozatzeko aukera kendu zionean. “Zer nahi duzu nik zure aide egitea?” galdegin omen zion erregeak, eta Diogenesen erantzun: “Joan zaitez aurretik, eguzkia estaltzen didazu eta”. Zorrotza zen Diogenes, ziniko gehienak bezala; munduko fanfarroikeria guztiak gutxitxo zitzaizkion, haiengatik ardura hartzeko. Ardura gabea zela zioten, diotenez, Diogenes.

Ez dut nik esango Karlos Linazasoro Diogenes berritua dugunik, Atenasetik Tolosara propio ekarria, baizik eta jakintsua dela, edo jakinduria erakusten duela liburu honetan. Jakinduria dosi txikietan (diozesi txikietan, esango luke txantxalari burlosoak) ematen da, gehiegizko jakinduria enpalagosoa baita (eta enpalagarria ere bai, Drakulak esango lukeen moduan) eta nekea, gainera. Umorez azaldutako jakinduria da, ordea; izan ere, umorerik erakusten ez duen jakinduria ez da erabat jakintsua, umorerik erakusten ez duen jakintsua erabat jakintsu ez den bezala. Umorea eta jakinduriaren seriotasuna biak batera eraman daitezkeenak izanik, harritzekoa da zergatik jakintsu askok duten umorea galdu. Umorea jakinduria suerte zortedun bat da, baiki. Umorea duena jakintsua da, jakinduriaren helburua erraz eta, ahal dela, zoriontsu bizitzen laguntzea baita.

Testu laburrak dira Linazasororenak, baina ez horregatik testu sinpleak. Alderantziz, liburuan bilduta dauden aforismo eta ipuinek, elkarrizketa eta gogoetek irakurlea pentsatzera bultzatzen dute, eta pentsatzeko, jakina, denbora hartu behar, eta bi gauza batera egitea zaila denez, alegia irakurtzea eta pentsatzea, seguru asko, irakurtzeari utziko dio, hitzak buruan dituela, eta jira bat baino gehiago emango dizkio beraiei, gora eta behera astindu ondoren. Ez zaiola damutuko uste dut. Linazasorok errealitatea biluzik uzten baitu, biluzik bere jantzi absurduan. Diogenesek ere halaxe utzi zuen Alejandro Handia, diotenez.