« Denborarengandik ihesi | Auster-en magia »
Negutegia / Ixiar Rozas / Pamiela, 2006
Galduta Igor Estankona / Deia, 2006-04-25
Itsasoaren handitasunean galduta, Ixiar Rozasen esperimentu narratibo arriskutsu honetan batzutan gustora, beste batzutan ez hainbeste ibili naiz. Olatuek erdi zorabiaturik utzi naute azkenean lurraren eta itsasoaren arteko definitu bariko puntu batean, areatza zuri batean edo, bidaia luzea egin duen enbor baten antzera. Lehenago ere gertatu izan zait: arrankatu ezinik bezala liburuaren lehen herenean, Ixiarrek azaldu gura didana ulertzen hasia bigarrenean, eta pozez, gustora, gozo akabakeran. Irakurle: pazientzia.
Hasieran “Negutegia”n esperientzia guztiak, entzundako istorio denak, zapore leku gogoeta guztiak opatu gura dizkigu idazleak orrialde gutxi batzuetan. Orduan hasten gara entzuten Bartzelona, Izmit, Istanbul, Genoa? halako aurkezpen kaotiko xamar bat ez dakigu zehazki zertarako, halako enpatxu bat lekuena. Ez dakizu, finean, nonbaitera eramango zaituen hainbeste kosmopolitismok. Lehendik ere bakunaturik gaude Europaz hitz aspertua egiten duten liburuez; hegaldi merkeek eskura jarri dizkigute kafetegirik literarioenak nazionalismoa bidaiatuz sendatzeko.
Lagun talde bat kide batekin biltzera doa. Punta bakoitzetik bana datoz, baina inor ez da egiazki inongoa. Etorkizunak —bisitatu behar duten lagun gatibuak— batzen ditu, hori eta iragana dira euren territorio amankomun bakarra. Baina bai, akabuan nonbaitera zaramatza liburuak: giza izatea zein arina den ohartzen zara. Lehenago aipatutako ontziaren kulunkek eta zorabioak merezi dute momentu hori ikustearren bakarrik. Idazkera desapegatu baina era berean bero horren nahasteak funtzionatu dio Lasarteko idazleari, Ixiar Rozasek poema itxurako anti-narratiba sentimental honekin elkarlotu egiten du humanitate guztia. Xelebrea da, baina errealismoa inoiz iritsiko ez litzatekeen zirrikituetara heltzen da batzutan lirika. Idaztearen unibertsaltasun helburua haztatzera ere iristen da “Negutegia”, sinetsidazue. Hasieran personaiek lagunarekin batzeko duten ideiari ekiten zaio baina ondoren, behin euretako bakoitza ezagutu eta gero, norbanakoen planotik gorago egiten du salto. Horregatik da unibertsala “Negutegia”. Ez lokala delako, baizik eta amultsuki paneuroparra delako.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera