kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Negutegia / Ixiar Rozas / Pamiela, 2006

Galduta Igor Estankona / Deia, 2006-04-25

Itsasoaren handitasunean galduta, Ixiar Rozasen esperimentu narratibo arriskutsu honetan batzutan gustora, beste batzutan ez hainbeste ibili naiz. Olatuek erdi zorabiaturik utzi naute azkenean lurraren eta itsasoaren arteko definitu bariko puntu batean, areatza zuri batean edo, bidaia luzea egin duen enbor baten antzera. Lehenago ere gertatu izan zait: arrankatu ezinik bezala liburuaren lehen herenean, Ixiarrek azaldu gura didana ulertzen hasia bigarrenean, eta pozez, gustora, gozo akabakeran. Irakurle: pazientzia.

Hasieran “Negutegia”n esperientzia guztiak, entzundako istorio denak, zapore leku gogoeta guztiak opatu gura dizkigu idazleak orrialde gutxi batzuetan. Orduan hasten gara entzuten Bartzelona, Izmit, Istanbul, Genoa? halako aurkezpen kaotiko xamar bat ez dakigu zehazki zertarako, halako enpatxu bat lekuena. Ez dakizu, finean, nonbaitera eramango zaituen hainbeste kosmopolitismok. Lehendik ere bakunaturik gaude Europaz hitz aspertua egiten duten liburuez; hegaldi merkeek eskura jarri dizkigute kafetegirik literarioenak nazionalismoa bidaiatuz sendatzeko.

Lagun talde bat kide batekin biltzera doa. Punta bakoitzetik bana datoz, baina inor ez da egiazki inongoa. Etorkizunak —bisitatu behar duten lagun gatibuak— batzen ditu, hori eta iragana dira euren territorio amankomun bakarra. Baina bai, akabuan nonbaitera zaramatza liburuak: giza izatea zein arina den ohartzen zara. Lehenago aipatutako ontziaren kulunkek eta zorabioak merezi dute momentu hori ikustearren bakarrik. Idazkera desapegatu baina era berean bero horren nahasteak funtzionatu dio Lasarteko idazleari, Ixiar Rozasek poema itxurako anti-narratiba sentimental honekin elkarlotu egiten du humanitate guztia. Xelebrea da, baina errealismoa inoiz iritsiko ez litzatekeen zirrikituetara heltzen da batzutan lirika. Idaztearen unibertsaltasun helburua haztatzera ere iristen da “Negutegia”, sinetsidazue. Hasieran personaiek lagunarekin batzeko duten ideiari ekiten zaio baina ondoren, behin euretako bakoitza ezagutu eta gero, norbanakoen planotik gorago egiten du salto. Horregatik da unibertsala “Negutegia”. Ez lokala delako, baizik eta amultsuki paneuroparra delako.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak