« Izatearen mina | Pospolo kaxa bat bezala »
Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo / Iñaki Segurola / Alberdania, 2005
Saiheskaria Aingeru Epaltza / Nabarra, 2005-07
Batasuna. Bat eginez. Denok batera… Gure mundutxoko ohiko leloak. Bada gogoeta egiten duenik erdaldunek gutaz maiz izaten duten irudi eskasaren jatorrietariko bat horixe ez ote den. Halaberean, ez litzateke, beharbada, abiapuntu okerra aztertzeko gure gazteek nerabezarora etorrita euskal kulturaren produkzioari eta are euskarai egiten dioten ihes masiboa. Hala ere, horren kontra inork gutik ozenduko du bere boza. Berexia, bere gisakoa, ez ohi da pertsonaia kuttuna izaten gure artean. Buruz burukoan, berriz, beti besoz beso ibili beharrak gogoan sorrarazten duen higaduraz mintzatzen da, isil-misilka, gure arteko franko.
Tamalez, euskaltzaleok gero eta gauza berdinagoak erraten ditugu, gero eta gauza berdinagoak egiten eta sortzen, gero eta molde berdinagoan. Horixe eskatzen ari zaigu, gainera, taigabean. Eta gu, xintxo demonio, lasterka abiatzen leku bila arrastora. Ez dugu onik, elkarren abaroan ez bada. Iñaki Segurola azpeitiarrak horren kontra egiten du oihu Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo bere lehen liburuan: “Oraintxe sinesten hasia nago Etsaiak (?), euskarak omen duenak batik bat, ez elkarrekin ostiaka, baizik-eta bat eginik ikusi nahi gaituela, gero-eta batago, txepelago, zuriago eta hilago,”.
Segurolari aspaldi ezagutzen genizkion euskal prentsan eta literatur aldizkarietan han-hemen argitaratutako artikuluak. Orain, aipatu liburu horretara lan horietariko batzuk bildu eta berri andana bat gehitu die eta denekin saio bilduma osatu du. Ehundik goitiko lan dira, idazlearen zaletasun eta gorrotoen berri ematen dutenak. Sarea, psikologoak, turismoa, zientzia, jakintasuna eta ezjakintasuna, hiria, feminismoa, sexua eta merkatu sexuala… guti dira Segurolaren arrazoi zorrotzen ziria biltzen ez duten gaiak. Bere jakintza arloa mundua ulertzeko bide egin duen filologo hau horiez guztiez mintzo da, ironiaren balezta eskuan duela eta betiere bere eginik Niels Bohren esaldia: “Egia sakon ororen ezaugarria da haren kontrakoa ere egia izatea”. Erran gabe doa haren intziak ez ohikoak eta topikoetatik urrun samarrekoak direla beti. Ez alferrik, idazleak “saiheskaritzat” jotzen du bere burua, “nekez uztar litekeen idia” argitzen digunez.
Nolanahi ere, zerbaitetan zirikagarri eta kitzikagarri gertatzen badira azpeitiarraren ikusmoldeak, geure zerez den bezainbatean ari denean da. Liburuaren ataritik beretik agertzen digu Segurolak gure gaur egungoarekiko konformidade eza. Ez ditu maite euskararen inguruan dabiltzan ideologiak, kontzientziazioak eta aginduak. Negargarri zaio gure hizkuntza akademikoaren bilakaera, eta izena ere ematen dio “hizkuntza bizia izandako hizkuntza baten eskeletoa” baizik ez den horri: “eusbakofha”, hau da, “euskara bakandu ofizial hiper-arautua”, erran nahi baita, “gure berbaje idiotiko eta norberanista”. Hortik aitzina, ukiezinenak ere ez dira onik aterako: Barandiaranen mitologia, Europako azken indigenak garela defendatzen dutenak, Navarra marítima-koak (“Nabarra surfista”), txapelketako bertsolaritzaren bertso moduak eta bertze anitz gehiago jorratzen eta larrutzen ditu giza multzoen deskripzioetan maisu eta erlazio harrigarrietan harrigarriena gertatzen den idazle hau.
Eta hori guztia, hizkuntzarekiko jolas, josteta eta olgeta etengabean. Euskara landu bezain biziaren gatz-piperrarekin ahoa erretzen ez zaionarendako plazer tiki bat da Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo. Bertze anitzekin gertatzen den ez bezala, erraten dituen gauzekin betiere ados ez egonda ere, Segurolak erraten dituenak betiere dira gustagarri.
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Joxe Aldasoro
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos