kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Mendekuaren graziaz / Karlos Linazasoro / Erein, 2004

Mendekoaren mendeku Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2004-10-01

Mendekuaren historia da gizateriaren historia. Horra hor egia berdaderoa eta zalantzan jartzeko gaitza. Cainek Abel hil zuen, mendeku hartu nahi zuelako. Eta Abel, bizi izan balitz, zaila dena bestalde, gidoian ez baitzegoen halakorik idatzita, Abelek, esan bezala, bizi izan balitz, Cain hilko zuen, mendekuz. Gero asmatuko zuten mendekuaren arrazoia. Aitzakia berandu etortzen da beti, gertatutakoa gertatu ondoren. Eta mendekuak, Sizialiako mafiosoen artean izan ezik, fama txarra du, ez dakizue ondo zenbaterainokoa eta norainokoa

Ipuin hauetan, izenburuaz hala jarrita dagoen arren, gaia ez da mendekua, frakasoa baizik, porrota, bizitzarena eta bizitzaren azpian dagoenarena. Horrek gero, ondorio gisa, kontuak eskatzeko desira ekartzen du, jakina baita huts egitea oso gizakoia dela, baiki, baina huts egitearen errua inori leporatzea hori ere bai. Nola inork ez dion bere buruari leporatzen bere huts egitearen errua, beti bilatu behar beste bat, hari botatzeko zama guztia, zabor guztia, mendekuaren aire ilun eta usteldu guztia, kirats guztia.

Mendekuak definitzen gaitu, guk ere mendekua definitzen, zehazten eta mugatzen dugun bezainbat. Mendekua muga bat baita, bestela ez litzateke mendeku izango, barrabaskeria baizik, tupustean eta ez hanka ez buru hasitako sarraskia. Mendekua ekintza intelijentea da, pentsatua, hotzean hartu beharrekoa, gin-tonica bezala, eztarriaren hondamendirako, sabelaren mendekurako. Karlos Linazasorok ez digu erakusten mendekuaren legea zein den, baina ipuin hauetan (gozatzea hitza ez dakit egokiena ote), ibil daiteke irakurlea lurralde muganteetatik barrena, maitasunaren eta gorrotoaren artean zabaltzen diren lurraldeetatik barrena alegia, barne indarkeriak isilik astintzen duen horretatik barrena, baina ez lasai. Badaezpada ere.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak