« Pozaren erdia zirkuluaren koadraturan legoke, beste erdia, balego, koadraturaren zirkuluan | Maitasuna infinitua da. Atartean, amour mais pas toujours… Edo! »
Alferrikakoaren balioa / Nuccio Ordine (Fernando Rey) / Pamiela, 2023
Kulturaren balioa(k) Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-07-29
Fernando Reyk euskaratutako liburua maiatzean plazaratu eta Nuccio Ordine pasa den hilean zendu zen. Nahi gabeko kasualitate horrek aukera ezin hobea ematen du idazle italiarrari omenaldia egiteko euskaraz haren obra famatuena irakurriz.
Hiru ataletan banaturik, lehenengoa literatura eta beste arte batzuen (ustezko) erabilgarritasun ezari eskaintzen dio, non jakintza humanistikoak alferrikakotzat jotzea kritikatzen duen etekin ekonomikorik ez ekartzeagatik. Alderantziz, baliagarri deritzo hobeak egiten laguntzen digun orori, arrakasta ekonomikoaren mende egon beharrik gabe. Bigarrenean, hezkuntza eta kultura-jardueren onuraren logikak eragindako ondorioen ildotik, hezkuntzari eta horren azken erreformei heltzen die. Gaiak kezkatzen du pentsalaria irakaskuntzaren kalitatea murriztu delako. Areago, ikasleak bezerotzat hartuz gero, bezeroak beti arrazoia izango du. Horrela, hezkuntza eta kulturaren merkantilizazioa gaitzesten du, kantitatea kalitateari gailentzen zaiolako. Hirugarrenean duintasunez eta maitasun eta egiaren jabe nahi izateaz dihardu, jabetzaren irrikaz, alegia; aberastasunak eta botereak ilusio faltsuak sortzen dituzte maitasunari eta egiari kalte egiten diela adieraziz. Saiakera ixten da Abraham Flexnerren testu batekin.
Gaurkotasun handiko kontuei buruz gogoeta egitera gonbidatzen gaitu liburuak. Ikerketa zientifikoa eta jakintza humanistikoak defendatzeaz gain, giza duintasunaren beharra nabarmendu eta hori ezagutzaren eta hezkuntzaren bidez erdiesten dela aldarrikatzen du. Espero dezagun Ordineren mezuak oihartzuna izango duela datozen belaunaldientzat.
Amaitzeko, Fernando Reyren euskarazko itzulpenak aparteko aipamena merezi du, autorearen ideiak —humanismoz, xalotasunaz eta itxaropenez beteak— gure hizkuntzara bikain ekarri baititu.
Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray
Asier Urkiza
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Nagore Fernandez
Bisita
Mikel Pagadi
Jon Jimenez
Hamlet
William Shakespeare
Aritz Galarraga
Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon
Hasier Rekondo
Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria
Jon Martin-Etxebeste
Dimisioa
Juan Luis Zabala
Mikel Asurmendi
Hetero
Uxue Alberdi
Irati Majuelo
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Amaia Alvarez Uria
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Patxi Larrion
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro