kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Ekaitza eta beste 34 ipuin / Kate Chopin (Joxe Mari Berasategi) / Igela / Erein, 2022

Isilpeko erresistentzia Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-07-16

Erein eta Igela argitaletxeak indarrak batu eta Literatura Unibertsaleko obrak euskaraz ezagutarazteko ahaleginari ekin diote. Hala, Kate Chopinen 35 errelato aurkeztu dituzte, Joxe Mari Berasategik euskaratuta. Chopinek emakumezkoa narrazioen erdigunean jartzen badu ere, ezin da hartu feminismoaren militantetzat. Aitzindaritzat, akaso. Gizonaren itzaletik urrunduz emakumeek bizitza propioa eraikitzeko eskubidea defendatzen zuen. Idazleak berak jaso zituen kritika gogorrak bere kontakizunetan emakumeen bizitzaz -desioez, sexualitateaz, dibortzioaz- idazteagatik.

Ironia eta iradokizunerako joera agerrarazten ditu emakumezko pertsonaiak kokatzean XIX. mendearen bukaerako Estatu Batuetan, hegoaldekoetan hain zuzen. Protagonisten barne desioen eta pentsakizunen disekzioa egiten du detaile zein keinu minimoei arreta emanez. Hartara, istorioetako emakume horiek ezaguna eta barneratua duten bizimodua apurka-apurka azaleratuz doa barruan sentitzen duten oldarrak kanpoko itxurarekin talka egiten duen bitartean. Izan ere, konturatzen dirá gizartearen konbentzionalismoen agindupean ez dutela zorionik dastatu ordura arte.

Halaber, interesgarria da ñola hurbiltzen den emakumezko ikuspegira epaitu gabe, modernitatearen kutsua emanez; nahiz eta protagonistek egindakoa gaizki dagoela jakin, ez dute errudun sentimendurik, askatasunari eta desirari mugak ezin baitzaizkio jarri “Ekaitza”). Desio horrek nahiezak ekar ditzakeen arren, gizartearen kode zurrunetatik at, bizirik daudela sentitzen dute lehenengo aldiz. Alde horretatik, esan dezakegu transgresioa isilean gertatzen dela, kanpoan eguneroko iruditeriak baitirau… ezer gertatu ez balitz bezala. Alabaina, pertsonaien eraldaketa sotilaren lekuko bihurtzen gara kontakizun zirraragarri hauetan.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak