kritiken hemeroteka

8.475 kritika

« | »

Beldurra bera zaldi / Bixente Serrano Izko / Pamiela, 2002

Askatasuna: uhalik gabeko zaldia amets Mikel Asurmendi / Irunero, 2003-08

Poesia ekarri genuen uztailean. Generoaren beste muturrera joanik-edo, saioa ekarri dugu abuztuan. Ordukoa poeta irundarra da. Oraingoa, saiogilea, iruindarra. Hitzekin jolasean heldu naiz. Egile biak hiri handi batekoak dira, areago, nafarrak direla erranen nuke. Hura Pello Otxoteko, hau Bixente Serrano Izko. Poeta eta saiogilea, biak askatasunak akuilatuak.

Sarreran, Otxoteko eta Serrano Izkoren liburuak lotu eta hitzekin jolasean heldu naizela gaztigatu dizut literatur zale hori. Banuen beste arrazoi bat ere. Izan ere, Pello Otxotekoren “Arnasa galduaren ondarea” liburuaren hitzaurrean, honela dio Felipe Juaristi idazleak: “Lehendik ere bagenekien beti dagoela ihes egiteko modua, ihes egitean datzala askatasuna, Bixente Serrano Izkok entsegu batean azaltzen duen bezala”.

“Beldurra bera zaldi” dugu entsegu hori. Liburuarekin izandako harremanaren ondoren menturatuko naiz berak nire baitan sorrarazi didana azaltzen.

Saioa izanagatik erraz irakurtzen den liburua da. Berean, egilearen eguneroko zeregin didaktikoaren —irakasle izaki— zantzuak nabarmenak dira. Ez da zirt eta zart batean ehundutako lana horregatik. Badu entsegu honek berezko dohain bat eta da: egileak askatasunera hurbiltzeko proposatzen digun bidea, aspaldi eta bere eguneroko bizitzan saiatzen ibili izana. Ez bakarrik jakintza alorrean, modu enpiriko batez ibili eta esperimentatu izana baizik. Hori, nire ustez, igarri egiten da liburuan.

“Askatasuna ihes egitean datza” erran dugu arestian. Alta, bada, “askatasuna ez dela inon gauzatuko, ez eta ihesean bertan ere, ez mundu berri batean, ibilbidean baizik” ohartarazten digu Bixentek. Pentsamenduzko baino zerbait gehiagokoa da liburu hau niretzat. Frankismo garaitik gaurrera askatasunaren bidean ibilitakoentzat argibide paregabea.

Hona azkenik, pasadizo modura, gogoeta paradoxikoa eta txatxu bat, naski: “Askatasunaren ibilbidean, askatasunera ihesean, beldurra zaldi izaki, ‘zaldi zuria’ heldu zait gogora”. Zaldi mota hura erabili zutenek/dutenek uhala behar zuten ordea”.

Azken kritikak

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi

Asier Urkiza

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Nagore Fernandez

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Aiora Sampedro

Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Jon Jimenez

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Asier Urkiza

Girgileria
Juana Dolores

Nagore Fernandez

Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin

Aritz Galarraga

Teatro-lanak
Rosvita

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

Hedabideak