kritiken hemeroteka

8.522 kritika

« | »

Beldurra bera zaldi / Bixente Serrano Izko / Pamiela, 2002

Askatasuna: uhalik gabeko zaldia amets Mikel Asurmendi / Irunero, 2003-08

Poesia ekarri genuen uztailean. Generoaren beste muturrera joanik-edo, saioa ekarri dugu abuztuan. Ordukoa poeta irundarra da. Oraingoa, saiogilea, iruindarra. Hitzekin jolasean heldu naiz. Egile biak hiri handi batekoak dira, areago, nafarrak direla erranen nuke. Hura Pello Otxoteko, hau Bixente Serrano Izko. Poeta eta saiogilea, biak askatasunak akuilatuak.

Sarreran, Otxoteko eta Serrano Izkoren liburuak lotu eta hitzekin jolasean heldu naizela gaztigatu dizut literatur zale hori. Banuen beste arrazoi bat ere. Izan ere, Pello Otxotekoren “Arnasa galduaren ondarea” liburuaren hitzaurrean, honela dio Felipe Juaristi idazleak: “Lehendik ere bagenekien beti dagoela ihes egiteko modua, ihes egitean datzala askatasuna, Bixente Serrano Izkok entsegu batean azaltzen duen bezala”.

“Beldurra bera zaldi” dugu entsegu hori. Liburuarekin izandako harremanaren ondoren menturatuko naiz berak nire baitan sorrarazi didana azaltzen.

Saioa izanagatik erraz irakurtzen den liburua da. Berean, egilearen eguneroko zeregin didaktikoaren —irakasle izaki— zantzuak nabarmenak dira. Ez da zirt eta zart batean ehundutako lana horregatik. Badu entsegu honek berezko dohain bat eta da: egileak askatasunera hurbiltzeko proposatzen digun bidea, aspaldi eta bere eguneroko bizitzan saiatzen ibili izana. Ez bakarrik jakintza alorrean, modu enpiriko batez ibili eta esperimentatu izana baizik. Hori, nire ustez, igarri egiten da liburuan.

“Askatasuna ihes egitean datza” erran dugu arestian. Alta, bada, “askatasuna ez dela inon gauzatuko, ez eta ihesean bertan ere, ez mundu berri batean, ibilbidean baizik” ohartarazten digu Bixentek. Pentsamenduzko baino zerbait gehiagokoa da liburu hau niretzat. Frankismo garaitik gaurrera askatasunaren bidean ibilitakoentzat argibide paregabea.

Hona azkenik, pasadizo modura, gogoeta paradoxikoa eta txatxu bat, naski: “Askatasunaren ibilbidean, askatasunera ihesean, beldurra zaldi izaki, ‘zaldi zuria’ heldu zait gogora”. Zaldi mota hura erabili zutenek/dutenek uhala behar zuten ordea”.

Azken kritikak

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak