« Patxi Zubizarreta | Udaminez »
Beldurra bera zaldi / Bixente Serrano Izko / Pamiela, 2002
Askatasuna: uhalik gabeko zaldia amets Mikel Asurmendi / Irunero, 2003-08
Poesia ekarri genuen uztailean. Generoaren beste muturrera joanik-edo, saioa ekarri dugu abuztuan. Ordukoa poeta irundarra da. Oraingoa, saiogilea, iruindarra. Hitzekin jolasean heldu naiz. Egile biak hiri handi batekoak dira, areago, nafarrak direla erranen nuke. Hura Pello Otxoteko, hau Bixente Serrano Izko. Poeta eta saiogilea, biak askatasunak akuilatuak.
Sarreran, Otxoteko eta Serrano Izkoren liburuak lotu eta hitzekin jolasean heldu naizela gaztigatu dizut literatur zale hori. Banuen beste arrazoi bat ere. Izan ere, Pello Otxotekoren “Arnasa galduaren ondarea” liburuaren hitzaurrean, honela dio Felipe Juaristi idazleak: “Lehendik ere bagenekien beti dagoela ihes egiteko modua, ihes egitean datzala askatasuna, Bixente Serrano Izkok entsegu batean azaltzen duen bezala”.
“Beldurra bera zaldi” dugu entsegu hori. Liburuarekin izandako harremanaren ondoren menturatuko naiz berak nire baitan sorrarazi didana azaltzen.
Saioa izanagatik erraz irakurtzen den liburua da. Berean, egilearen eguneroko zeregin didaktikoaren —irakasle izaki— zantzuak nabarmenak dira. Ez da zirt eta zart batean ehundutako lana horregatik. Badu entsegu honek berezko dohain bat eta da: egileak askatasunera hurbiltzeko proposatzen digun bidea, aspaldi eta bere eguneroko bizitzan saiatzen ibili izana. Ez bakarrik jakintza alorrean, modu enpiriko batez ibili eta esperimentatu izana baizik. Hori, nire ustez, igarri egiten da liburuan.
“Askatasuna ihes egitean datza” erran dugu arestian. Alta, bada, “askatasuna ez dela inon gauzatuko, ez eta ihesean bertan ere, ez mundu berri batean, ibilbidean baizik” ohartarazten digu Bixentek. Pentsamenduzko baino zerbait gehiagokoa da liburu hau niretzat. Frankismo garaitik gaurrera askatasunaren bidean ibilitakoentzat argibide paregabea.
Hona azkenik, pasadizo modura, gogoeta paradoxikoa eta txatxu bat, naski: “Askatasunaren ibilbidean, askatasunera ihesean, beldurra zaldi izaki, ‘zaldi zuria’ heldu zait gogora”. Zaldi mota hura erabili zutenek/dutenek uhala behar zuten ordea”.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres