kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Beldurra bera zaldi / Bixente Serrano Izko / Pamiela, 2002

Askatasuna: uhalik gabeko zaldia amets Mikel Asurmendi / Irunero, 2003-08

Poesia ekarri genuen uztailean. Generoaren beste muturrera joanik-edo, saioa ekarri dugu abuztuan. Ordukoa poeta irundarra da. Oraingoa, saiogilea, iruindarra. Hitzekin jolasean heldu naiz. Egile biak hiri handi batekoak dira, areago, nafarrak direla erranen nuke. Hura Pello Otxoteko, hau Bixente Serrano Izko. Poeta eta saiogilea, biak askatasunak akuilatuak.

Sarreran, Otxoteko eta Serrano Izkoren liburuak lotu eta hitzekin jolasean heldu naizela gaztigatu dizut literatur zale hori. Banuen beste arrazoi bat ere. Izan ere, Pello Otxotekoren “Arnasa galduaren ondarea” liburuaren hitzaurrean, honela dio Felipe Juaristi idazleak: “Lehendik ere bagenekien beti dagoela ihes egiteko modua, ihes egitean datzala askatasuna, Bixente Serrano Izkok entsegu batean azaltzen duen bezala”.

“Beldurra bera zaldi” dugu entsegu hori. Liburuarekin izandako harremanaren ondoren menturatuko naiz berak nire baitan sorrarazi didana azaltzen.

Saioa izanagatik erraz irakurtzen den liburua da. Berean, egilearen eguneroko zeregin didaktikoaren —irakasle izaki— zantzuak nabarmenak dira. Ez da zirt eta zart batean ehundutako lana horregatik. Badu entsegu honek berezko dohain bat eta da: egileak askatasunera hurbiltzeko proposatzen digun bidea, aspaldi eta bere eguneroko bizitzan saiatzen ibili izana. Ez bakarrik jakintza alorrean, modu enpiriko batez ibili eta esperimentatu izana baizik. Hori, nire ustez, igarri egiten da liburuan.

“Askatasuna ihes egitean datza” erran dugu arestian. Alta, bada, “askatasuna ez dela inon gauzatuko, ez eta ihesean bertan ere, ez mundu berri batean, ibilbidean baizik” ohartarazten digu Bixentek. Pentsamenduzko baino zerbait gehiagokoa da liburu hau niretzat. Frankismo garaitik gaurrera askatasunaren bidean ibilitakoentzat argibide paregabea.

Hona azkenik, pasadizo modura, gogoeta paradoxikoa eta txatxu bat, naski: “Askatasunaren ibilbidean, askatasunera ihesean, beldurra zaldi izaki, ‘zaldi zuria’ heldu zait gogora”. Zaldi mota hura erabili zutenek/dutenek uhala behar zuten ordea”.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak