kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Ihes baten lausoa / Hasier Larretxea / Balea Zuria, 2021

Etxera itzultzea Jose Luis Padron / Bilbao, 2021-12

Abendua aurrera, askorentzat etxera itzultzeko datak izaten dira hauek. Gabonak hurbil, itzulera bat ematen da egunak eta gauak ospatzeko aitaren eta amaren ondoan. Bueltako bidaia da sorterrira. Etxera eta norbere baitako iraganera.

Hasier Larretxeak aspaldi utzi zuen sorterria. Abendu honetan hamabost urte betetzen dira Madrilen bizi dela. Oraindik ez, baina haren bizitzaren herena hemendik urte batzuetara. Hortaz, bai euskaraz eta baita gaztelaniaz ere idazten duen heinean, oso berezia izan da beretzat, ilusio berezi bat eragin dio orain aurkeztu duen euskarazko poema bilduma berria idatzi eta argitaratu izanak: Ihes baten lausoa (Balea Zuria, 2021). Liburu hau etxera itzultzeko aitzakia ederra bilakatu zaio. Horri buruz mintzo da, gainera, besteak beste. Badu, hein batean, espiritu ziklikoa. Bideak hestekoa. Joan-etorriko bidea egitearena.

Nahiz eta osotasun baten parte diren atalak izan, liburuak hiru atal nagusi ditu, bakoitzak identitate poetiko propioarekin.

Ihes baten lausoa liburuan pertsona eta sortzaile batek jatorri eta sorterriari buruzko begirada eta sentimenduen prozesu baten eraldaketa nabarmendu daiteke. Batik bat lehen ataleko poemak dira horiek. Atal iluna da, poemek badute belaunaldi eta genealogiaren zama ere bai, eta bide, ahots eta toki baten bilaketa baten testigantza dago.

Lehen atalaren iluntasunetik etorriak, bigarren atalean fintasun bat aurkitu dezakegu, nolabaiteko argitze bat. Bertsoak ez dira hain bortitzak. Poemak ez dira hain dentsoak. Izan daiteke gizaki bezala heldutasun baten seinale, esperientziaren ondorioa. Baretu eta baketu den ahotsarena izan daitezke poemok, nahiz eta minean, zaurietan.

Hortaz goazen hirugarren atalera, bertan presente dago familia albumeko argazkien bitartez ahanztura, memoria eta denboraren iragankortasunari buruzko gogoeta. Naturaren iruditeriaren eta bertatik edaten dudan sinbolismoa ere ageri da asfixiaren, absentziaren edo ihesaren metaforak eraikitze aldera. Neguaren edo elurraren inguruko erreferentziak ere badaude. Atalik zirkularrena da. Atalik argitsuena, zoriontasunari gorazarre egiteko asmoz.

Azkenean, Hasier Larretxea sorterrira itzuli da: poesiaren etxe horretara.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak