« Etxera itzultzea | Berandu gabiltza? »
Motx-motxean / Juan Kruz Igerabide / Denonartean, 2021
Askotariko gogoetak Karla Fernández de Bengoa Vázquez / El Diario Vasco, 2021-12-04
Juan Kruz Igerabide euskal haur eta gazte literaturako egile emankor eta heterogeneoetako bat da. Izan ere, ez dago zapaldu ez duen eremurik: poesia, ipuinak, gazteentzako eleberriak, kantutegiak, herri-ipuinen bildumak, obra klasikoen egokitzapenak, itzulpenak…. Poeta gisa egindako lanagatik oso aitortua izan da, bitan irabazi du Espainiako Kritikaren Saria euskarazko poesian, eta, 2018an, Haur eta Gazte Literaturako Sari Nazionaia jaso zuen “Abezedario titirijario” lanagatik (Denonartean, 2017). Nahiz eta ia hiru hamarkada igaro diren autoreak lehen aforismoak argitaratu zituenetik, Denonartean argitaletxeak kaleratu berri duen “Motx-motxean. Aforismoak hasiberrientzat” du haur eta gazteei esplizituki zuzendutako lehen aforismo-liburua.
Liburua osatzen duten aforismoak, 80 inguru, bi atal nagusitan banatzen dira: “Motx-motxean hobe” eta “Lau pupu eta bi trapu”. Lehenengoan, haur eta gazteen egunerokotasunean oinarrituta, hainbat gairen inguruan gogoeta egitera gonbidatzen gaitu egileak, adibidez, zoriontasuna, beldurra, eskola eta hezkuntza, demokrazia edota haurtzaroa eta helduaroa. Bigarrenean, berriz, osasunarekin eta eritasunekin zerikusia duten esapideak irakur ditzakegu; oso gai aproposak egun bizi dugun garaiotan. Era berean, Koldobika Jauregi eskultoreak tinta beltzez egindako irudi surrealistak oso iradokitzaileak dira eta bat egiten dute aforismoen minimalismoarekin.
Igerabidek ironia eta metaforen bidez gai sakon batzuei buruz hausnartzera eramaten gaitu batzuetan; beste batzuetan, berriz, umorearen bidez, hizkuntzarekin jolasteko aukera ere badagoela erakusten digu. Testuak laburrak izan arren, irakurketa baratza eskatzen dute. Azken buruan, liburua hau zer den? Generoaren atea, nahi denean eta nahi adina aldiz ireki daitekeena.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez