kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Haragi hosto / Juan Ramon Makuso / Balea Zuria, 2021

Poesiaren garaipena Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2021-11-13

T.S. Elioten aipu batez irekitzen da Juan Ramon Makusoren azken poema liburua, “Haragi hosto”: “Denbora oro beti presente badago/ denbora oro da irredimiblea”. Hitz horiek abiapuntutzat harturik, liburuaren tonua ezartzen da, oso modu argigarrian idazlearen asmoa erakutsiz. Hots, denbora igarotzearen gaineko begiradak gidatzen ditu irakurleak, nola geratzen den atzean bizitza, esplorazio eta gogoeta egiteko lehenalditik orainaldirako ibilbidean.

Liburu honek hiru atal ditu: “oinazea hari batean bildu”; “odolak ura garbitzen duen heinean” eta “agurrak betetzen nau”. 55 poema guztira; oro har, laburrak, kondentsatuak eta, zenbaitetan, aforismo itxura dutenak. Poesia eta filosofia uztarturik azaltzen dira orrialdeetan eta ez da harritzekoa, Makuso Filosofia irakaslea baita institutu batean. Hain zuzen ere, liburuaren azken atalari ematen dio hasiera Maria Zambranoren aipu batek, poesiak eta filosofiak bat egiten dutelako ideia hezurmamitzen duenak.

Gaiei dagokienez, unibertsalak ditugu. Existentziaren zentzuak, bizitzan egin diren bidezidor eta hautuek, maitasunak eta haren gainbeherak, heriotzatik hurbil sentitzeak, edo bizi denbora agortzen eta jada heldu ezin zaion sentsazioak osatzen dute liburuaren bizkarrezurra. “Tempus fugit” horretan oroimena, iragana eta isiltasuna baliatzen ditu egileak ardatz gisa, bere mundu ikuskera islatzen eta kontzientzia hartzen duelarik: “Ezin da iragana ezabatu. Ez eta ahaztu ere”.

Liburua ixten da “Ahaidetasunari” poemarekin. Makusok adiskidetasunari eskaintzen dion gorazarrea. Balea Zuria editorialeko kideak gomutan izaten ditu eta bere konbentzimendua eta itxaropena helarazten dizkie —eta dizkigu, irakurleoi— poesian sinesten dutenek beti topagune izango dutela bertsoetan. Poesiak orori eusten diolako. Poesiak beti iraungo duelakoan. Poesia. Garaile.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak