susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Munduaren biribila lauki batean! Mertzeria diote eta mer(tz)ezia diot! | Samurtasunaren gogorra »

Lilurabera / Yurre Ugarte / Alberdania, 2020

Modernitatearekiko lilura Paloma Rodriguez-Miñambres / El Correo, 2021-04-17

Yurre Ugartek argitara eman du bere bigarren ipuin bilduma, zazpi kontakizunek eta, idazlearen beraren hitzetan, “bizi-kronika literario musikal bat”ek osatua. Lehen begiradan, liburuaren azala deigarri suertatzen da: grafiti eta kolorez beteriko harresi baten argazkia, obran agertuko diren kontakizunen kontrakultura eta pop munduko aipamenen igarle gisa funtzionatzen duena.

Istorioetan barrena, argi geratzen da zerekin sentitzen duten lilura edo miresmena protagonistek, mundua ulertzeko eta beren identitatea osatzeko baliatzen dituzten erreferentzia kulturalek —literatura, zinema eta musika arlokoek— leku handia betetzen baitute orrialdeotan. Horietaz elikatzen dira sortzaile diren emakume protagonistak, hala nola, diseinatzaile ohi bat, kazetari bat, argazkilari bat. Susan Sontagi irakurritako ideia baten ildotik bururatu zitzaion autoreari istorio guztien arteko erlazioa, liluraberatasunaren kontzeptua lotzen duelarik gizakion zaurgarritasunaren esplorazioarekin. Horretarako, pertsonaiek gogoko dituzten abesti, liburu iraultzaile eta pelikulez modernitatearen mapak osatu eta bertan protagonistak kokatzen ditu Yurre Ugartek, euren aurkikuntza pertsonalak zein bizi-proiektu prekarioak agerian utziz. Kontaketetan bi ezaugarri daude: batetik, oroimenak paper garrantzitsua du, pertsonaiek atzera begiratzean bizitzaren aldaketak konprenitzeko; bestetik, izenen segidetan metaliteraturara hurbiltzen da idazlea, emakume protagonistek aipatzen dituzten obrei buruzko iruzkinak egitean.

Afera da ea irakurleak identifikatzeko gauza diren pertsonaiek ezinbesteko jotzen dituzten erreferentzia guztiekin. Hau da, liburuan aipamen kultural argigarriak agertu arren, irakurleek inpresioa dute garapen gehiagorako eman zezaketela zenbait istoriok. Zain egongo gara autore honek zerekin liluratu nahi gaituen hurrengo lanetan.