« Gerra hotsik gabeko arrasto odoltsuak | Jelosia posesiboaz, eta ez maitasunaz »
Herri hura / Maialen Diaz Urriza / Elkar, 2020
Hitzen garrantzia Javier Rojo / El Correo, 2020-12-12
Antzerkiak ikuskizun soilaren mugak gainditzen ditu. Izan ere, ikus-entzunezko alorreko beste ikuskizun mota batzuekin lehiatu behar duelarik, antzerkiak ez du maila bereko espektakulu ikusgarria eskaintzeko aukerarik izaten. Ezinezkoa zaio. Ezintasun horretatik sortzen da haren balio berria, zeren bere izaera mugatu horrek mugak gaindiarazten baitizkio beste zerbait eskaintzeko. Eta aldaketa hauekin guztiekin ematen du lehen oinarrizkotzat jotzen zen testuak ere garrantzia galdu duela, antzezpenean parte hartzen duten beste osagaien aurrean. Idazketa dramatikoak beste leku batzuk bilatzen dituela ere esan daiteke horren ondorioz. Horrexegatik, antzerkiaren testutasuna bigarren mailan geratzen ari dela dirudien honetan, azken finean antzerkia literaturatik urruntzen delarik, interesgarria iruditzen zait horixe azpimarratu nahi duen obra baten agerpena.
Maialen Diaz Urrizak idatzitako “Herri hura” izenburuko lan honetan ikusi daitekeen bezala, antzerkian hitzek oraindik ere oinarrizko lekua izan dezakete. Alde batetik, “betiko” lanetan bezala, hemen istorio bat kontatzen da, pertsonaia batzuen elkarrizketetan oinarritua. Istorioan arrazoi desberdinengatik jaioterritik alde egin behar duten bi pertsonaiaren gorabeherak kontatzen dira. Gazteak zirenean jaioterria utzi zutelarik, beraien bizitzak urrunduko dira ezinbestez. Deserrian biziko dira eta deserria izango da haien mundua. Istorioa bi planotan garatzen da, “orain” (1990eko hamarkadaren hasieran) eta “orduan” (protagonistak berrogei bat urte lehenago herritik atera zirenean), eta bilakaera erakusten duten eszena laburren bidez osatuta dago. Denbora bikoizketa hori eta lekuari lotutako identitatearen gaineko hausnarketak dira obra honen alderdirik interesgarrienak, idazkera bera ahaztu gabe, ahozko hizkuntzaren baliabideen adibide ikusgarria baita testua.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez