kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Zoriontsuak izatea aukeratu genuen / Mikel Ayllon / Elkar, 2020

Zorionaren aurpegiak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-11-28

Zoriona bilatzea gizakiaren oinarrizko bulkadetako bat da. Edo halaxe irudikatu nahi dela ematen du, zeren, funtsean, benetan bilatzen dena ez baita zoriona, horrekin parekatu ohi den fikzio moduko bat baizik. Fikzio honek, edonola ere, milaka aurpegi ditu, gizakiak beste aurpegi, Tolstoik “Ana Karenina”ren hasieran idatzitakoa gorabehera. Ayllonek “Zoriontsuak izatea aukeratu genuen” izenburuko narrazio liburuan itxurazko zorionaren atzetik dabiltzan pertsonaien sei adibide eskaintzen ditu.

Planteamendua antzekoa da. Egoera itxuraz ziztrinean dauden pertsonaiek beren bizitzetan aldaketa osoa egin nahi dute. Ahalegin handia eginda, aldaketa egitea lortzen dute eta ordura arte izandako bizitza atzean uzteko askotan ihesaren forma duen biraketa ematen diote bizimoduari. Baina esaerak dioen bezala, kontuz zer desiratzen duzun, egia bihurtu daiteke-eta. Izan ere, pertsonaiek harrapatuta aurkitzen diren ohikotasunetik aldentzen dituen ibilbidea hautatzen dute, horren amaieran zoriona topatuko dutelakoan, baina bizitza oso egoskorra izanik, ihesaren amaieran aurkitzen dutenak atzean utzi zuten horren antz handiegia du. Eta hau erakusteko egoera paradoxikoetara jotzen du idazleak, zoriona bilatzeak berez gordetzen duen ironia sakona azalduz. Ipuinen planteamendu hau halako moduan errepikatzen da, non irakurlearentzat ez baita inolako sorpresa izango pertsonaien bilaketaren ahalegin alferrikakoa.

Azken finean ematen du ipuinok ideia horien adibide moduan funtzionatzen dutela, idazleak azaldu nahi duen tesiaren gauzatze narratiboak izango balira bezala. Eta ondorioz ematen du gizartean askotan gizajotzat hartzen diren pertsonaiak idazleak eraiki dien tranpan harrapatuta suertatu diren txotxongiloak besterik ez direla. Esandakoa, pertsonaiok bizitzan erabateko biraketa egiten dute, nahiz eta biraketa 360 gradukoa izan.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak