« Dumitru biluzik | Dendaostetik erakusleihora »
Zoriontsuak izatea aukeratu genuen / Mikel Ayllon / Elkar, 2020
Zorionaren aurpegiak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-11-28
Zoriona bilatzea gizakiaren oinarrizko bulkadetako bat da. Edo halaxe irudikatu nahi dela ematen du, zeren, funtsean, benetan bilatzen dena ez baita zoriona, horrekin parekatu ohi den fikzio moduko bat baizik. Fikzio honek, edonola ere, milaka aurpegi ditu, gizakiak beste aurpegi, Tolstoik “Ana Karenina”ren hasieran idatzitakoa gorabehera. Ayllonek “Zoriontsuak izatea aukeratu genuen” izenburuko narrazio liburuan itxurazko zorionaren atzetik dabiltzan pertsonaien sei adibide eskaintzen ditu.
Planteamendua antzekoa da. Egoera itxuraz ziztrinean dauden pertsonaiek beren bizitzetan aldaketa osoa egin nahi dute. Ahalegin handia eginda, aldaketa egitea lortzen dute eta ordura arte izandako bizitza atzean uzteko askotan ihesaren forma duen biraketa ematen diote bizimoduari. Baina esaerak dioen bezala, kontuz zer desiratzen duzun, egia bihurtu daiteke-eta. Izan ere, pertsonaiek harrapatuta aurkitzen diren ohikotasunetik aldentzen dituen ibilbidea hautatzen dute, horren amaieran zoriona topatuko dutelakoan, baina bizitza oso egoskorra izanik, ihesaren amaieran aurkitzen dutenak atzean utzi zuten horren antz handiegia du. Eta hau erakusteko egoera paradoxikoetara jotzen du idazleak, zoriona bilatzeak berez gordetzen duen ironia sakona azalduz. Ipuinen planteamendu hau halako moduan errepikatzen da, non irakurlearentzat ez baita inolako sorpresa izango pertsonaien bilaketaren ahalegin alferrikakoa.
Azken finean ematen du ipuinok ideia horien adibide moduan funtzionatzen dutela, idazleak azaldu nahi duen tesiaren gauzatze narratiboak izango balira bezala. Eta ondorioz ematen du gizartean askotan gizajotzat hartzen diren pertsonaiak idazleak eraiki dien tranpan harrapatuta suertatu diren txotxongiloak besterik ez direla. Esandakoa, pertsonaiok bizitzan erabateko biraketa egiten dute, nahiz eta biraketa 360 gradukoa izan.
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo
Zakur zaunkak
Iñaki Irazu
Hasier Rekondo
Bufalo guztiak
Juanra Madariaga
Paloma Rodriguez-Miñambres
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
Jon Jimenez
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Asier Urkiza
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Amaia Alvarez Uria